Oogstmoment mais in zicht

In het noorden van Nederland rijpt de mais nog niet zo snel af. Melkveehouder Dedde-Jan Tilma uit het Friese Hantumhuizen schat de drogestofopbrengst van zijn gewas op 30 procent. Er komt nog een beetje vocht uit de korrels en het blad is nog aardig groen. Tilma verwacht pas half oktober te oogsten, maar daar maakt hij zich niet druk om. 'Ik blijf rustig. De mens lijdt het meest door het lijden dat hij vreest', glimlacht hij.

Ook bij Maismeetnetdeelnemer Wim Vedder in het Drentse Gasselternijveenschemond is de afrijping nog niet zover. Hij schat het gewas op 28 procent droge stof. 'Het staat er prima bij, de planten zijn nog groen en de kolven ogen geweldig. Ze wegen gemiddeld net iets meer dan 300 gram.'

Vanggewas

Tenzij er nog veel regen valt, verwacht Vedder voor 1 oktober te kunnen oogsten. Doordat hij op zandgrond teelt, moet het vanggewas voor die datum de grond in. Zijn zoon Arjan en dochter Paulien zorgen dat dit goed komt.

'Zodra de mais eraf is, verspreidt Arjan de groenbemester direct met de kunstmeststrooier over het land. Dat gaat heel nauwkeurig. Paulien werkt het zaad meteen onder met de schijveneg', zegt de Drentse melkveehouder.

Ook melkveehouder Bert Wissels uit het Gelderse Hengelo gaat ervan uit dat hij voor 1 oktober kan oogsten. Binnen het Maismeetnet was hij de laatste die zaaide. Pas op 27 mei kon het zaad de grond in. Het gewas rijpt gelijkmatig af en staat er mooi bij. Wissels schat het drogestofpercentage op 29 procent.

De laat gezaaide mais van Gerrit de Jong in het Utrechtse Meerkerk zit nu op een percentage van 33 procent. Hij verwacht eind september te oogsten. De vele regen van vorig weekend was welkom en zorgde voor wat plakkerige modder aan de laarzen.

Hakselaar besteld

Bij melkveehouder Albert van Egdom in het Utrechtse Woudenberg viel ook veel regen. Zijn mais is bijna oogstrijp. Tijdens het meetmoment van maandag had de korrel nog net geen zwart puntje. De hakselaar is alvast besteld voor 27 september.

Corné Rommens uit het Brabantse Hoeven zaaide als eerste (2 mei) en liet het gewas op 13 september hakselen bij een drogestofopbrengst van 39 procent. Hij schat de opbrengst op 45 ton per hectare. 'Het is normale mais', zegt Rommens. 'Niets bijzonders, maar de kwaliteit is goed. De kolven wegen gemiddeld 280 tot 300 gram.'

'Snijmais is rijp bij een T-som van ongeveer 1.500 graden'

Wat is de T-som?

'De T-som is de temperatuursom van het daggemiddelde boven de zes graden. Dat noem ik de Delta T-som. Als het gemiddeld twintig graden is, wordt daar zes graden vanaf gehaald en komt het neer op een daggemiddelde van veertien graden. Mais is een warmteplant, vandaar dat ik zes graden van de werkelijke temperatuur afhaal. De dagtemperatuur wordt wekelijks bijgehouden vanaf de dag van zaaien tot oogsten.'

Waarom heeft u dit onderzocht?

'Er zijn twee redenen waarom ik de relatie tussen de T-som en snijmais ben gaan bijhouden. Vanuit België kwam ik een sheet tegen waar de afrijping van de laatste jaren tegenover de temperatuur op een rijtje stond. Daarnaast kwam ik een publicatie uit 2008 tegen van een onderzoek naar de afrijping van snijmais in relatie met de T-som. In dat onderzoek was de snijmais rijp bij een T-som van 1.500 graden.'

Wordt dit onderzoek in de toekomst voortgezet?

'De uitkomsten van het onderzoek zijn nu over snijmais in het algemeen. In de toekomst hoop ik dat het onderzoek uitkomsten biedt tussen verschillende rassen en grondsoorten. Ook het zaaimoment kan beter worden onderzocht. Ik hoop dat dit potentie heeft om een indicatie te geven voor het ideale oogstmoment. De laatste check in het veld moet nog wel zelf worden gedaan.'

Gaan boeren de T-som gebruiken?

'Boeren die nu al bekend zijn met de T-som voor gras gebruiken dit voor het uitrijden van mest. Daarna wordt er niet meer naar gekeken. Ik verwacht niet dat boeren iedere dag gaan bijhouden wat de T-som is.'

Wat kunt u nu zeggen over de oogst van 2023?

'In Limburg worden de eerste percelen nu gehakseld. De T-som in Limburg zit op dit moment op ruim 1.650 en dat geeft mij een indicatie dat ik goed zit. Friesland zit nu op ruim 1.385 en ik verwacht dat daar nog een week of twee moet worden gewacht met oogsten.'