Effecten verduurzaming nog steeds niet in beeld bij noordelijke provincies

De Noordelijke Rekenkamer deed drie jaar geleden onderzoek naar onder andere monitoring van het provinciale landbouwbeleid. De overheidsinstantie deed acht aanbevelingen over verduurzaming, monitoring- en subsidiepraktijk en informatiebehoefte van Provinciale Staten. Drie jaar later blijkt dat bijna alle aanbevelingen gering of niet doorwerken in de provincies.

Het onafhankelijk orgaan van de noordelijke provincies beveelt de provincies aan om samenwerkingsverbanden te organiseren die een constructieve bijdrage aan verduurzaming van de landbouw kunnen leveren. Ook pleit de Noordelijke Rekenkamer voor een analyse naar de geschiktste beleidsinstrumenten om bepaalde duurzaamheidsdoelen in de landbouw te bereiken.

Streefbeeld 2030

Alle provincies stelden een streefbeeld op voor duurzame landbouw in 2030. Zo wil Groningen dat jaar een natuurinclusieve kringlooplandbouw hebben. Ook Drenthe wil inzetten op verduurzaming van de landbouw en kringlooplandbouw. Fryslân wil dat alle boeren en tuinders groen ondernemerschap integreren in hun bedrijfsvoering. Maar deze provincies maakten geen of een beperkte nadere afweging van welke instrumenten geschikt zijn om de doelen te bereiken.

Het realiseren van goede, meetbare en relevante indicatoren mist in provincies Groningen en Drenthe. Het gaat bijvoorbeeld om een concrete toename van biodiversiteit en grondgebondenheid, en een afname van emissies, CO2-uitstoot en (kunst)mestgebruik en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

Wel startte Drenthe met een aantal initiatieven om de monitoring van maatschappelijke effecten op het gebied van ecologische verduurzaming en biodiversiteit te verbeteren. Denk aan de Regiodeal natuurinclusieve landbouw Noord-Nederland en Duurzaam Boeren Drenthe.

Groningen zette geen monitoringssysteem op, ze houdt alleen het areaal biologische landbouwgrond bij. Hierdoor is er nog steeds geen zicht op het bereiken van de doelen en de maatschappelijke effecten van het landbouwbeleid.

Goede monitoring in Friesland

Provincie Fryslân zette wel stappen op het gebied van het monitoren van een duurzame landbouw. De provincie monitort via initiatieven als Dashboard Landbouw en de Foto van het Noorden. Verder verkent ze de mogelijkheid om data uit bedrijfssystemen te gebruiken om zicht te krijgen op de kwaliteit van lucht, bodem en water

Groningen en Drenthe hebben nog steeds geen overzicht van door de provincie gesubsidieerde projecten en in hoeverre die bijdragen aan verduurzaming van de landbouw. Het zicht op het maatschappelijk effect van de provinciale bijdragen blijft daardoor uit, stelt de rekenkamer.

Fryslân heeft een beter overzicht van de door haar gesubsidieerde projecten en houdt beter bij aan welke beleidsdoelen de projecten bijdragen. Maar de daadwerkelijke bijdrage heeft ook het Friese provinciebestuur nog altijd niet in beeld, concludeert de Noordelijke Rekenkamer.