Europese natuurherstelwet Timmermans stapje verder, maar nog geen gelopen race

Een voorstel om het voorstel te torpederen haalde met 44 tegen 44 stemmen geen meerderheid en werd daarmee verworpen. Daarmee strandde dus ook de poging van CDA-fractieleider Esther de Lange om met steun van liberalen en conservatieven van SGP, VVD, Forum voor Democratie, en JA21 (over rechts) het voorstel te blokkeren.

Maar omdat de Envi-commissie, zoals de milieucommissie ook heet, op het eindadvies tientallen wijzigingsvoorstellen had ingediend, moesten de 88 leden van de commissie er tientallen keren hoofdelijk elektronisch over stemmen. Dit strandde vaak ook op de 44-44 tegenstelling.

Omdat de serie stemmingen halverwege de dag vanwege tijdgebrek moest worden afgebroken, wordt het restant over twee weken afgehandeld. Dit gebeurt tijdens een reguliere commissievergadering op 27 juni. Daardoor is momenteel nog niet duidelijk wat het uiteindelijke standpunt van de milieucommissie over de natuurherstelwet zal zijn.

Lijnrecht tegenover elkaar

De 44-44-uitslag maakte ook duidelijk dat de twee grote politieke fracties (EVP/CDA en S&D/PvdA) lijnrecht tegenover elkaar staan, dat Groenen, Links en S&D er voor zijn en dat Renew/liberalen een tussenpositie innemen. De Nederlandse VVD'er Jan Huitema zei te verwachten dat er komende maand, bij de voltallige parlementszitting, nog nieuwe compromissen op tafel kunnen komen. 'Zoals het voorstel er nu ligt, is er te veel onzekerheid. We hebben geen idee wat de impact is over vijftien of twintig jaar.'

GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout noemde het een belangrijk signaal dat de wet niet is weggestemd. 'Maar we zitten nog middenin de storm en het is onduidelijk welke kant dit opgaat. Het staat in ieder geval buiten kijf dat we aan de bak moeten om tot een goed voorstel te komen met een meerderheid in het parlement.'

PvdA-Europarlementariër Mohamed Chahim liet zich na afloop in soortgelijke bewoordingen uit. Hij zegt nog mogelijkheden te zien om met EVP/CDA en Renew/VVD tot een compromis te komen dat in juli een ruime meerderheid kan krijgen. Hij hekelde opnieuw de manier waarop EVP de afgelopen weken met een soort stemdwang eigen politici onder druk zou hebben gezet. Hij zei enkele EVP'ers en ECR'ers te hebben gesproken die zeggen dat zij straks voor de uiteindelijke natuurherstelwet gaan stemmen.

Duidelijk signaal

In een eerste reactie zei CDA-Europarlementariër Esther de Lange: 'Elk amendement was steeds fiftyfifty. De landbouw- en visserijcommissie hebben dit voorstel eerder al verworpen. Het signaal is duidelijk: dit voorstel is en blijft omstreden en de Europese Commissie kan er beter mee terug naar de tekentafel.' Ze ging niet in op het aanbod van Chahim om de komende twee weken nog eens de koppen bij elkaar te steken.

Net als de Envi-parlementscommissie hebben ook de 27 EU-landen nog geen definitief standpunt ingenomen over het voorstel. Wel is door het Zweedse voorzitterschap een aantal concessies en afzwakkingen geformuleerd die op 20 juni door de Milieuministers worden besproken. Verder heeft de Europese Commissie de vooral door Nederland gehekelde 'resultaatverplichting' afgezwakt tot een 'inspanningsverplichting'.