Minder meldingen Vertrouwensloket Dierenwelzijn, meer recidieven

Het aantal meldingen over rundvee nam iets af. Wel waren er vooral veel recidieven, bedrijven die eerder al waren gemeld, in de melkveehouderij. Zo steeg het aantal recidieven met 50 procent ten opzichte van 2021, van 14 naar 22.

'Moedwillig dieren verwaarlozen is niet aan de orde', zegt voorzitter Jeannette van de Ven van het Vertrouwensloket. 'Vaak zijn er op het bedrijf problemen van financiële of sociale aard. Een stijging van het percentage recidieven wijst erop dat aandachtsbedrijven meer moeite hebben om er weer bovenop te komen. Dat vind ik een zorgelijke ontwikkeling, zeker ook in het licht van de regels en onzekerheden die nog op de veehouderijsector afkomen.'

Vaker anoniem gemeld

Het Vertrouwensloket ontving in 2021 en 2022 meer meldingen van burgers dan van erfbetreders. Zo kwam 63 procent van de meldingen van burgers, 22 procent van erfbetreders en 15 procent rechtstreeks van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). Het percentage anonieme meldingen van burgers is 64 en van de erfbetreders 60. 'Burgers melden vaker anoniem ten opzichte van de erfbetreders. Wat ik opvallend vindt is dat erfbetreders in 2022 vaker anoniem een melding deden dan voorgaande jaren', aldus Van de Ven.

Bij de verdeling van de meldingen over de diersoorten heen is het aandeel rundvee met 56 procent het hoogst. Het aantal meldingen over rundveehouderij is gedaald van 62 in 2021 naar 59 in 2022. Van de Ven: 'Weliswaar is dit aantal iets gedaald, maar de ernst van de meldingen op die bedrijven is toegenomen. Dit blijkt ook uit een toename van het percentage recidieven, met name in de melkveehouderij.'

Uit het totaalaantal meldingen bij het Vertrouwensloket zijn 58 trajecten opgestart. Per 31 december 2022 zaten 15 bedrijven in een begeleidings- of preventietraject met een vertrouwensteam, eind 2021 waren dit er 29. Een daling van bijna 50 procent heeft het Vertrouwensloket in voorgaande jaren niet gezien.

Budget staat onder druk

Toch denkt Van de Ven dat het loket zeker nodig blijft. Wel merkt ze dat het budget onder druk staat doordat ZuivelNL, de brancheorganisatie van melkveehouders en zuivelverwerkers, minder heeft bijgedragen. Vanuit de vleesveehouderij wordt vooralsnog niets bijgedragen. ZuivelNL heeft daarom vorig jaar, bij de onderhandelingen over een nieuw driejarig contract, de bijdrage omlaag bijgesteld. De organisatie vindt niet dat er ook voor de vleesveesector moet worden betaald. Van de Ven: 'En doordat de overheid het budget dat vanuit de sectoren bijeen is gebracht verdubbelt, raakt ons dit extra.'

Dit betekent niet dat er minder bedrijven worden bezocht. Wel komen de vertrouwensteams minder vaak langs. 'Bij bedrijven die voor het eerst zijn gemeld komen we twee tot drie keer, bij recidieven één keer. Daarna dragen we deze bedrijven over aan het reguliere netwerk. Dat kan de NVWA zijn, maar ook mensen uit het eigen netwerk, zoals de dierenarts of de dominee', aldus Van de Ven.

Meer meldingen over varkens

Het aantal meldingen over varkens is licht gestegen. Opvallend is dat er geen meldingen over pluimvee zijn binnengekomen. Een verklaring daarvoor kan in het gesloten stalsysteem liggen, waardoor vermeende ontoereikende dierzorg slecht zichtbaar is.

Het Vertrouwensloket ontving in 2022 24 meldingen over ontoereikende dierzorg bij paarden. Er zijn maar twee bedrijven bezocht door een vertrouwensteam, want verschillende meldingen bleken onjuist te zijn. Dit kwam naar voren uit ruggespraak met de eigen dierenarts die op verschillende bedrijven heeft plaatsgevonden.