WUR-experts: emissierechten met reductiedoelstelling per bedrijf

De vier experts die Trouw sprak, zijn hoogleraar stikstofeffectanalyse Wim de Vries, agronoom Martin van Ittersum, landbouwdeskundige Gerard Ros en agrarisch econoom Roel Jongeneel.

De experts vinden dat het geen goed idee is om grote sommen geld te besteden aan het uitkopen van boeren. De veestapel is in hun ogen ook te verkleinen door natuurlijk verloop en rechten van stoppende boeren af te romen. Helemaal zonder uitkopen van boeren die dicht bij natuurgebieden zitten, zal het overigens niet kunnen.

Milieu-impact verlagen

Voor de meeste boeren moet er in de ogen van de experts worden gewerkt met een stevig doel om de milieu-impact van het bedrijf te verlagen. Maar de boeren mogen daarbij wel zelf kiezen hoe ze het doen. Er komt daartoe in hun ogen een systeem van emissierechten. Die rechten zijn dan gebaseerd op het aantal dieren of het aantal hectares aan grond. De hoeveelheid rechten neemt dan geleidelijk af, zodat de halvering van de stikstofuitstoot wordt bereikt.

Een aantal boeren kan volgens de experts al binnen de norm zitten. Dat deel van de stikstofrechten wordt verhandelbaar. De agrarisch ondernemers kunnen dat verkopen aan een boer die zijn doel niet haalt. Wel vervalt er daarbij een deel van die rechten. Omdat er regionale verschillen zitten in de hoeveelheid vee en landbouwgrond per gebied, kan de doelstelling per gebied verschillen.

Als mogelijke oplossingen voor de boeren om hun doelstelling te behalen, noemen de experts bijvoorbeeld minder krachtvoer en kunstmest gebruiken, technische innovaties toepassen of minder dieren houden. Het gaat er niet om hoe je er komt, als je er maar komt, zegt Van Ittersum.