Zienswijzen herziening stikstofwet: 'Stop polariserende wetgeving'

Dat is de rode draad in de zienswijzen die binnenkwamen op het voorstel. Onlangs sloot de termijn waarin organisaties en individuen via internetconsultatie.nl konden reageren op de voorgenomen wijziging om de wettelijke stikstofdoelstelling van 2035 naar 2030 te versnellen.

140 zienswijzen kwamen er binnen. Uiteraard van provincies, ketenpartijen en geijkte belangenorganisaties als LTO Nederland, de Nederlandse Melkveehouders Vakbond, Stichting Stikstofclaim en Glastuinbouw Nederland. Opvallend is ook het grote aantal individuele boeren vanuit het hele land dat al dan niet anoniem reageert op het voorstel.

Hun reacties verschillen zowel in lengte als inhoudelijk sterk, van statements van één of twee zinnen tot breed uitgeschreven brieven compleet met verwijzingen naar onderzoek en eerdere publicaties. Toch is er in het grote aantal zienswijzen een belangrijke gemene deler te vinden, namelijk het gevoel dat de focus van de stikstofaanpak nog altijd te veel op de agrarische sector is gericht.

Ondeugdelijk wetsvoorstel

'Concluderend is het huidige wetsvoorstel ondeugdelijk. Het komt immers voort uit een maatschappelijk probleem en het wetsvoorstel is enkel gericht om het stikstofprobleem bij één doelgroep neer te leggen', schrijft een van de boeren in zijn reactie. Volgens hem is het wetsvoorstel in strijd met de rechten van de mens, omdat het te zwaar gericht is op agrarisch ondernemers voor wie te weinig reëel economisch perspectief wordt geboden.

Een boer uit het Zeeuwse Kapelle sluit zich daarbij aan. 'Eerst moet er op basis van werkelijke metingen op juiste meetpunten worden gemeten door een onafhankelijk laboratorium, voordat er beleid wordt toegepast.'

Dankbaar zijn

Een andere boer zegt dat de overheid en de maatschappij dankbaar moeten zijn voor wat boeren voor het land doen. 'Laat grondgebonden boeren tot 120 melkkoeien sowieso vrij van veel regels. Dit zijn kringloopboeren waar je zuinig op moet zijn en die Nederland wil. Haal de kop uit het zand en luister wat Nederland zegt.'

Een boer uit de omgeving van de Nieuwkoopse Plassen stelt dat de aanpassing van de wet ervoor kan zorgen dat Nederland nog meer op slot kan komen te staan, omdat er op papier niet aan een doelstelling wordt voldaan. 'Deze wet is een papieren onbenul die ervoor zorgt dat beleid en werkelijkheid verder uit elkaar komen te staan en de kloof tussen politiek en praktijk vergroot. Ga aan de slag in het veld. Daar is de natuur bij gebaat. Stop met wetgeving die voor polarisatie en hakken in het zand zorgt.'

Volgens een van de reagerende boeren verliest het kabinet, meer specifiek stikstofminister Christianne van der Wal, al het resterende draagvlak voor het beleid, mocht de aangepaste stikstofwet er komen. 'Het naar voren halen van de doelstelling vergroot de kloof tussen de praktijk en de politieke wenswerkelijkheid. Uw grootste opgave is niet het versnellen van de wettelijke stikstofdoelstelling, maar het dichten van de kloof naar de inwoners. Gebruik uw boerenverstand. Het terugtrekken van voorliggend wetsvoorstel kan een goede eerste stap zijn.'