IRS vindt handvatten wortelrot in cichorei

De aantastingen door wortelrot in cichorei nemen de laatste jaren toe. De onbekende ziekte begint met oppervlakkige verslijming en kan zich doorontwikkelen naar de gehele wortel. Dat resulteert vervolgens in verlies van opbrengst, meer tarra en een lagere inulinekwaliteit. Effectieve bestrijding van wortelrot is volgens onderzoeksinstituut IRS nog niet mogelijk.

'We moeten dit probleem serieus aanpakken', zegt Jan-Kees Boonman, onderzoeker cichoreiteelt bij het IRS. Hij sprak onlangs op de goedbezochte vergadering van Telersvereniging Inulinecichorei voor telers in Noordoost-Nederland.

Oorzaak

Volgens Boonman was de oorzaak van wortelrot eerst niet te achterhalen. 'Maar in 2022 hebben we stappen gezet. Erwinia carotovora is de boosdoener.' Deze bacterie produceert enzymen die celwanden van planten oplossen. Erwiniabacteriën komen voor op alle grondsoorten en in oppervlaktewater. Verspreiding vindt plaats via water, lucht en insecten.

Doordat bij een besmetting vaatbundels van cichoreiplanten verstopt raken, zijn de wortels van deze planten vaak al grotendeels verslijmd en komt er een typische, stinkende geur vanaf. Besmette planten zijn te herkennen aan loof dat minder fris staat dan planten in de buurt. Groeischeuren of mechanische beschadigingen kunnen invalspoorten zijn voor infectie.

Twee proefvelden

Het IRS had in 2022 in het zuidoostelijk zandgebied twee proefvelden liggen. In deze regio wordt wortelrot het vaakst aangetroffen. Hier beproefde het instituut zeven rassen, die waren bemest in vijf verschillende stikstoftrappen. Op één proefveld trof het IRS geen wortelrot aan, op het andere proefveld waren wel aantastingen.

Boonman: 'We hebben op drie momenten beoordeeld. De eerste symptomen waren rond half augustus te zien. Het loof tekent bruin en hangt slap. Vanaf de eerste beoordeling was te zien dat vooral in de rassen Rhodonite en Benulite wortelrot voorkwam. Beide rassen zijn van dezelfde kweker. In deze soorten was bij de laatste beoordeling 4 tot 5 procent van de planten weggerot door de bacterie.' In de wisselende stikstoftrappen waren geen significante verschillen te zien.

Ook in de praktijk kwam vooral aantasting voor in percelen Rhodonite en Benulite. Dit zorgde ervoor dat in 2023 deze rassen voor het laatst beschikbaar zullen zijn. Hun opvolgers in de categorie sulfonyl-urea-tolerante rassen (SU-tolerant), Soupir en Dunite, lijken volgens onderzoeker Boonman een stuk minder gevoelig voor wortelrot.

Bladmeststoffen en biostimulanten

Een aanwezige cichoreiteler vroeg zich af of er een relatie is met de voorvrucht, maar dat is volgens Boonman nog niet gebleken. De IRS-onderzoeker kondigt aan komend seizoen opnieuw twee proeven aan te leggen met verschillende rassen en stikstoftrappen. Ook komt er een proef te liggen met inzet van bladmeststoffen en biostimulanten op het tegengaan van aantasting door Erwinia carotovora.

Het IRS adviseerde afgelopen groeiseizoen cichoreitelers al om de locatie van aangetaste planten te markeren. Hierdoor kan de ontwikkeling van de aantasting worden gevolgd. Via teeltadviseurs kunnen ondernemers een monster van rotte wortels opsturen voor diagnose naar het IRS.

Bladschimmels

Boonman ging in zijn presentatie ook in op bladschimmels. 'De laatste tien tot vijftien jaar hebben we regelmatig onderzoek gedaan naar meeldauw en is aangetoond dat deze schimmel voor de meeste opbrengstschade kan zorgen. Gelukkig hebben we daartegen effectieve middelen beschikbaar.'

Volgens de onderzoeker is door twee bespuitingen met de fungiciden Flint, Signum en/of Amistar Top een meerwaarde te behalen van gemiddeld 3,8 ton wortelopbrengst per hectare. 'Dat is wel afhankelijk van de mate waarin de schimmel voorkomt', geeft Boonman toe. 'De fungiciden werken preventief. Spuit direct als je een aantasting ziet.'