Zorgen bij Sensus: gewenst areaal cichorei komt niet vol

'We hebben jullie als telers in deze regio hard nodig', benadrukte Schunselaar woensdagavond bij de vergadering van de Telersvereniging Inulinecichorei in het Drentse Valthermond. De opkomst van de cichoreitelers van Noordoost-Nederland was goed. De meeste boeren hebben het nog rustig met de voorjaarswerkzaamheden.

Volgens Schunselaar is Sensus de telers goed tegemoetgekomen door hen een flink verbeterd contract voor 2023 aan te bieden. Ook neemt de cichoreiverwerker in het Brabantse Roosendaal vanaf 2023 de transportkosten volledig voor eigen rekening. Dat is vooral een gunstige ontwikkeling voor telers in het noordoosten van het land.

Onzekerheid

Ondernemers zijn volgens Schunselaar huiverig in het tekenen van nieuwe contracten door onder meer de onzekerheid over de lijst met winterteelten. 'Cichorei staat tegen de verwachting in nog steeds niet op deze lijst.' Dat betekent dat op cichoreipercelen op zand- en lössgronden voor 1 oktober een vanggewas moet zijn ingezaaid. Of dat wordt gekort op de stikstofgebruiksruimte als het vanggewas na 1 oktober wordt gezaaid.

De lijst met winterteelten is een gevolg van het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn. Schunselaar: 'Ik ga ervan uit dat het gaat lukken om cichorei op de lijst te krijgen. Daar trekken we hard aan. Het ministerie zegt in de discussies telkens dat ze op korte termijn met bevestiging komen. Dus daar moeten we nog even op wachten, maar we hebben goede hoop.'

Creatieve oplossingen

Een aanwezige teler vraagt zich af hoe Sensus gaat handelen als cichorei toch niet op de winterteeltenlijst komt te staan. 'We werken daar verschillende scenario's voor uit', antwoordt Schunselaar. 'We denken bijvoorbeeld aan onderzaai van een vanggewas, zoals bij mais. Dat soort creatieve oplossingen zijn we aan het overwegen. Niet op de lijst betekent niet dat cichorei voor 1 oktober van het land moet.'

De agromanager constateert dat ook het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) een negatieve impact heeft op de cichoreicontractering. 'Sommige telers kiezen nu voor een eiwitgewas in plaats van cichorei. Eiwitgewassen scoren een stuk hoger in de GLB-ecoregeling.'

Langjarige afspraken

Schunselaar zegt dat Sensus ook heeft nagedacht over langjarige afspraken met cichoreitelers om een bepaald areaal te waarborgen. 'We concludeerden dat deze optie in de huidige tijd met te veel onzekerheden een groot risico is. Als er steeds zaken veranderen is het voor beide partijen te risicovol om contracten langjarig vast te leggen.'

Volgens de agromanager was het veiligstellen van de grondstofvoorziening voor de Sensus-fabriek niet eerder zo lastig. 'De afgelopen ruim dertig jaar hebben we het areaal altijd vol gekregen', geeft hij toe. We begrijpen de terughoudendheid om cichorei te contracteren. Een akkerbouwer kan immers zonder cichorei, maar Sensus kan niet zonder cichoreitelers. Het zou mooi zijn als we vanuit overheden de komende tijd steunen krijgen om deze mooie teelt in de benen te houden.'

Cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) laten zien dat in Nederland in 2022 op 3.510 hectare cichorei werd geteeld. De oppervlakte besloeg het jaar ervoor nog 3.840 hectare. De CBS-cijfers gelden voor heel Nederland. Daar zitten ook telers bij die niet voor Sensus telen. Naar welk areaal Sensus in 2023 exact streeft, wil Schunselaar uit concurrentieoverwegingen niet zeggen.