Adema niet gerust op ontwikkeling vogelgriep

Dat schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer. De Deskundigengroep Dierziekten heeft op 12 januari een nieuwe risicoinschatting gemaakt. De deskundigengroep ziet op dit moment geen aanleiding om de risicoinschatting van een besmetting van een pluimveebedrijf in Nederland of in een regio in Nederland aan te passen ten opzichte van de vorige risicobeoordeling. Er zijn op dit moment veel watervogels aanwezig in Nederland, wat voorgaande jaren voor een piek zorgde in uitbraken bij gehouden vogels.

Ondanks dat het virus minder wordt gevonden in wilde vogels en ook het aantal besmettingen op bedrijven lager is, is het virus nog steeds wijdverspreid aanwezig onder wilde vogels. De deskundigengroep schat daarom het risico van een besmetting met hoogpathogene vogelgriep vanuit wilde vogels in de 20 regio’s in Nederland nog steeds in als hoog. De onzekerheid in deze inschatting is echter groot, benadrukken de deskundigen. Voor minister Adema is er geen aanleiding om de beschermingsmaatregelen aan te passen.

Ook in andere landen

Niet alleen in Nederland zijn er nog besmettingen op pluimveebedrijven. Ook in Duitsland, België, Polen, Hongarije, Frankrijk en Slowakije het geval. Sinds de eerste uitbraak in oktober 2021 zijn 123 uitbraken van hoogpathogene vogelgriep in Nederland geweest op commerciële bedrijven en hobbylocaties. Op deze locaties zijn ruim 4,9 miljoen vogels gedood en vernietigd.

Dertig locaties zijn preventief geruimd, waarbij ruim 1,1 miljoen dieren werden gedood en vernietigd. Sinds de vorige update vanuit het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, op 28 oktober 2022, zijn er elf uitbraken geweest. De laatste was op 26 januari bij een vermeerderingsbedrijf voor eenden in Nijkerk in Gelderland.

Overdekte uitloop

Minister Adema heeft de deskundigengroep gevraagd een inschatting te geven of het risico dat een regulier vleeskuikenbedrijf besmet raakt met hoogpathogene vogelgriep toeneemt wanneer zo’n bedrijf een overdekte uitloop creëert. Dit is actueel vanwege de lopende omschakeling van vleeskuikenhouders naar het concept voor het Beter Leven Keurmerk 1 ster.

Volgens de deskundigen hoeft dit niet tot extra risico te leiden. Voorwaarde daarvoor is wel dat de constructie degelijk is zodat plaagdieren niet naar binnen kunnen, er niet in de uitloop gevoerd wordt, er een goedwerkende waterafvoer is en de uitloop uit de wind staat. Het gaat hier slechts om een inschatting op basis van de huidige gegevens. Er is geen wetenschappelijk onderzoek naar gedaan.

Zoönotisch risico

Adema gaat in zijn brief ook nog in op het zoönotisch risico van vogelgriep. Een uitbraak onder nertsen in oktober in Spanje noemt de minister zorgwekkend. Het is voor hem aanleiding om in de Europese Unie nogmaals een oproep te doen om de pelsdierhouderij te beëindigen, zoals in Nederland al gebeurd is.

Het houden van varkens en pluimvee op een locatie wordt ook als een risico gezien door het Deskundigenberaad zoönosen. Bij uitbraken met hoogpathogene vogelgriep op bedrijven waar pluimvee én varkens op dezelfde locatie worden gehouden, test de NVWA standaard de varkens op dat bedrijf ook. Dat is in 2022 in drie gevallen voorgekomen. In geen enkel geval is er vogelgriep aangetroffen
in de varkens die op hetzelfde bedrijf werden gehouden.

Adema vindt dat er eerst meer onderzoek nodig is voordat verdergaande maatregelen genomen worden om het houden van varkens en pluimvee op een locatie te beperken. Uitkomsten van onderzoek hiernaar worden verwacht in het najaar.