Overijssel wil niet, maar moet PAS-melders handhaven

De procedures zijn het gevolg van handhavingsverzoeken die zijn ingediend door milieuorganisatie MOB. De provincie heeft hiertegen geprocedeerd, maar die zaak had ze verloren. Voor een aantal verzoeken is Gedeputeerde Staten in beroep gegaan.

Dinsdag zocht een van de getroffen ondernemers de media. Het gaat hier om een vierde generatie melkveehouder. Die krijgt vier tot zes maanden de tijd om zijn veestapel met twee derde terug te brengen tot vijftig melkkoeien. Doe hij dit niet, dan hangt de familie een dwangsom van 117.000 euro per kwartaal boven het hoofd.

Navraag bij de provincie Overijssel leert dat bij nog twee ondernemers een dergelijke dwangsom is opgelegd als gevolg van het handhavingsverzoek van MOB. Dit is ook het geval bij twee biomassa-installaties waarbij moet worden gehandhaafd.

Met een derde groep van 23 agrarische bedrijven is de provincie momenteel in gesprek over mogelijke oplossingen. Deze bedrijven krijgen een termijn van vier tot zes maanden om de overtreding te beëindigen.

De provincie Overijssel zit met de handhavingsplicht in de maag, blijkt uit een brief die Commissaris van de Koning Andries Heidema naar minister Christianne van der Wal voor Stikstof en Natuur stuurde. 'In Overijssel dreigen bedrijven te worden vermalen in de juridische molens van stikstofwetgeving', schrijft Heidema namens het College van Gedeputeerde Staten.

Acute knelgevallen compenseren

Volgens Heidema heeft de provincie alle opties onderzocht om 'drastische maatregelen' te voorkomen. 'Binnen de bestaande wettelijke kaders en met de huidige instrumenten lukt ons dat niet.' Overijssel wil daarom dat Van der Wal snel met een financiële regeling komt om de acute knelgevallen onder de PAS-melders die in een handhavingstraject zijn beland te compenseren.

Het idee is dat boeren met die compensatie hun bedrijfsvoering kunnen aanpassen of stikstofruimte kunnen aankopen om hun bedrijf te legaliseren. Verwerving van dat laatste verloopt wel moeizaam, meldt de provincie

Stevig pakket

Heidema pleit verder voor een structurele oplossing voor het probleem. Dat vraagt volgens hem om een stevig pakket 'onontkoombare bronmaatregelen en dwingende instrumenten'. 'Legaliseren van PAS-meldingen is nu niet mogelijk. Want bij gebrek aan andere maatregelen om de natuurdoelen te halen, moet vrijgekomen stikstofruimte eerst ten goede komen aan de natuur.'

Een woordvoerder van minister Van der Wal zegt dat de bewindsvrouw inmiddels prioriteit geeft aan de verzoeken uit Overijssel. Over een oplossingsrichting kan hij nog niet veel zeggen, maar een financiële vergoeding voor de getroffen bedrijven is een optie die daarbij wordt besproken. 'Maar het moet juridisch wel kunnen', aldus de zegsman. 'Dit is iets waar het kabinet zich grote zorgen over maakt. Wij zullen er alles aan doen om er voor deze ondernemers te zijn. We willen ze niet laten vallen.'

Catastrofe voorkomen

LTO Noord heeft de provincie en de minister aangespoord om onmiddellijk in actie te komen om een catastrofe voor deze bedrijven te voorkomen. Daarnaast kondigt de boerenorganisatie aan zelf alles uit de kast te trekken om de getroffen boeren te helpen. 'Als LTO hebben we de situatie inhoudelijk en juridisch geanalyseerd en we denken dat er oplossingen zijn voor deze boeren. Het kan nooit zo zijn dat deze boeren slachtoffer worden van overheidsfalen’, zegt LTO Noord-voorzitter Dirk Bruins.

De belangenorganisatie vindt dat er niet mag worden gehandhaafd totdat alle opties zijn verkend. ‘En als het uitstellen echt niet kan, dan vinden we dat de overheid de dwangsom van deze boer moet betalen totdat zijn bedrijf volledig is gelegaliseerd.’, aldus Bruins.