'Kan Remkes de hoge verwachtingen waarmaken?'

Remkes heeft drie grote vraagstukken voor zich liggen. De vertrouwenscrisis tussen overheid en boeren, de stikstofimpasse en het gebrek aan perspectief voor de agrarisch ondernemers.

Om met het eerste te beginnen: hij zal in ieder geval met een geste moeten komen naar de boeren toe. Remkes gaf na de eerste overlegronde in augustus al aan in het kabinet en regeerakkoord ruimte te zien voor 'mogelijkheden'. Tegelijk heeft hij gezegd niet aan de doelstellingen voor stikstofreductie te tornen.

De vraag is of de verwachtingen niet te groot zijn? Remkes zal woensdag niet het ei van Columbus presenteren. Wel zal hij de belangen van de boeren zeer serieus nemen en oog hebben voor het huidige slechte ondernemersklimaat in de land- en tuinbouw. De rente stijgt, geen vergunning wordt afgegeven, innovatieve oplossingen houden geen stand bij de rechter, de kosten zijn torenhoog en de inkomsten marginaal.

En dat terwijl van boeren juist wordt gevraagd in een ongekend tempo mee te gaan in de transitie, bedrijfsstrategieën om te gooien en duurzaamheidsinvesteringen door te voeren. De hoeveelheid veranderingen die op de boeren en tuinders afkomt en de snelheid waarmee nieuw beleid moet worden doorgevoerd, roepen zoveel weerstand op dat ze juist vernieuwing en verduurzaming in de weg staan.

Een duizenddingendoekje heeft zelfs Remkes niet. Zijn aanbevelingen zullen richtlijnen zijn om het transitieproces in goede banen te leiden. En ze zullen een nieuw startpunt zijn voor zowel overheid als boeren om samen de toekomst in te vullen binnen de gestelde kaders en doelen.