Droogtecommissie pleit voor grote omslag in Noord-Brabant

'We zitten op het randje van wat nog kan', zegt voorzitter Melanie Maas Geesteranus. 'Noord-Brabant was ooit een van de natste provincies. Maar vanaf begin vorige eeuw en vooral vanaf de jaren vijftig zijn er veel ingrepen gedaan in het watersysteem. Noord-Brabant is een ontwateringsmachine geworden.'

Daarnaast onttrekt Noord-Brabant meer grondwater dan andere provincies. De droogte hebben we dus aan onszelf te danken, stelt de commissie. De gevolgen zijn al te merken, zoals schade aan natuur en gewassen. Als er niets gebeurt, komt ook de beschikbaarheid van drinkwater onder druk te staan.

100 miljoen kuub minder

Om de droogte op te lossen, pleit de commissie voor een grootschalige structuurverandering met het oog op 2040. Tegen die tijd moet er jaarlijks 100 miljoen kuub minder grondwater worden onttrokken dan nu. Dat is meer dan een derde van wat er in een gemiddeld jaar uit de grond wordt gehaald. Die gigantische opgave komt vooral bij de drinkwaterbedrijven en de landbouw te liggen, zegt de commissie.

Daarnaast moet het grondwater jaarlijks met nog eens 100 tot 150 miljoen kuub extra worden aangevuld. Ook de afvoer via watergangen moet verder worden beperkt. Om dat voor elkaar te krijgen, stelt de commissie een vergaande ruimtelijke herindeling voor.

Meanderende beken

Het behelst onder andere een terugkeer naar meanderende beken en het creëren van 'hydrologische buffers' rond natuurgebieden waar water de kans krijgt om in de grond te zakken. Voor intensieve functies zou in deze zones geen plek meer zijn.

Volgens Maas Geesteranus moet die structuurverandering gebiedsgericht en zelfs individueel worden aangepakt. 'Je moet per bedrijf kijken hoe we de ondernemer een stukje verder kunnen helpen en tegelijkertijd de vraagstukken kunnen oplossen. Het duurt even en is altijd moeilijk, maar volgens mij is dat de manier.'

Reactie ZLTO

ZLTO onderkent de urgentie van de problematiek. 'We moeten het rapport nog bestuderen, maar we onderstrepen het belang om met een gedegen plan aan de slag te gaan', zegt ZLTO-bestuurder Janus Scheepers.

'Vanuit de agrarische sector hebben we de afgelopen jaren al veel gedaan om de waterbalans te verbeteren. Ik ben ervan overtuigd dat we nog veel meer water kunnen conserveren. Het is wel van belang dat alle organisaties en instanties een evenredige bijdrage leveren.'