'Vroegboekkorting' voor stalaanpassing Brabantse veehouder

Dat maakten gedeputeerden Elies Lemkes (Landbouw) en Hagar Roijackers (Gebiedsgerichte Aanpak) donderdag bekend. Met de 45 miljoen euro van het Rijk gaat Brabant de zogenoemde first movers financieel ondersteunen in het realiseren van hun plannen. Oftewel; Wie het eerst komt, het eerst maalt. 'We zijn blij met het geld van het Rijk', licht Lemkes toe. 'Dat hebben we te danken aan het feit dat we al jarenlang investeren in stalinnovaties. Dat wordt door het Rijk gezien en erkend.'

Stalsystemen moeten op 1 januari 2024 voldoen aan de strengere emissie-eisen in de Omgevingsverordening. Brabantse veehouders moeten voor 1 april 2023 een vergunning aanvragen voor hun nieuwe stalsysteem. Veehouders die dat doen, krijgen een vergunning op basis van de normen die op dat moment gelden. Wie na 1 april 2023 een vergunningaanvraag indient, krijgt te maken met de normen die gelden op het moment dat de vergunning wordt verleend.

Vroegboekkorting

Ondernemers die al voor 1 januari 2023 een aanvraag doen, kunnen rekenen op een financiële prikkel. 'Noem het maar een vroegboekkorting', voegt Hagar Roijackers toe, die verder niet ingaat op de hoogte van de beloning. De provincie doet dit alles om de omgevingsdiensten zoveel mogelijk te ontlasten. Want daar piept en kraakt het, beaamt ook gedeputeerde Lemkes.

'Er zijn stevige zorgen bij de omgevingsdiensten en die nemen we natuurlijk serieus. Daarom trekken we drie ton uit voor ondersteuning in de vorm van mankracht. Daarnaast proberen we het vergunningverleningsproces efficiënter te maken. We willen ook dat boeren voortaan een gecombineerde aanvraag doen van Wabo en Wnb.'

Grote terughoudendheid banken

Zorgen zijn er ook in de veehouderij, onder meer vanwege de grote terughoudendheid van banken voor financiering van nieuwe stalsystemen. Lemkes: 'Vroeg of laat moeten veehouders voldoen aan de eisen. Dus neem een besluit welke richting je op gaat.'

Waarom zou je doorhakken van die knoop nog uitstellen, geeft ze aan. 'Ik ga in gesprek met de banken om duidelijk te maken dat veehouders in Brabant precies weten waar ze aan toe zijn en dat er geen reden is om niet te financieren. Als ze dan niet over de brug komen, dan weten we het eigenlijk niet meer.'

Handhaving

Wanneer een vergunning tijdig en volledig wordt ingediend, zullen de haalbare termijnen voor de realisatie van de stal worden toegepast. Ook als deze na 1 januari 2024 is. 'De omgevingsdiensten zullen dan dus niet meteen gaan handhaven', verduidelijkt Lemkes.

Voor enkele kleine diercategorieën zijn geen geschikte stalsystemen beschikbaar. Dat zijn vlees- en fokstieren die op stro worden gehouden, bepaalde scharrelkippen, konijnen en vleeskalkoenen. Voor deze sectoren past de provincie de ammoniakreductie-eisen aan.

Beschikbare en werkende systemen

Ook in andere sectoren is nog veel onzeker over beschikbare en werkende stalsystemen. Zo zijn in de varkenshouderij nauwelijks alternatieven voor luchtwassers om de ammoniakuitstoot te verminderen. Daarnaast loopt er nog een hoger beroep bij de Raad van State over erkenningen op de Regeling ammoniak en veehouderij (Rav)-lijst.

De raad oordeelde eerder dat met het hanteren van de Rav-emissiefactoren voor emissiearme stallen onvoldoende zeker is dat de wijziging van de veehouderij kan worden aangemerkt als een situatie van intern salderen.

Biodiversiteitsmonitor

Verder richt de provincie haar pijlen, in de vorm van drie ton, op natuurinclusieve en biologische landbouw. De al bestaande Biodiversiteitsmonitor wordt Brabantbreed beschikbaar, uitgezonderd de beloningscomponent. Bedrijven die aan de normen van de monitor voldoen, hoeven de stal niet aan te passen.

ZLTO heeft inmiddels gereageerd op de voorstellen van de provincie. 'Wij waarderen de inzet om betrokken veehouders, met financiële prikkels en een versoepeld vergunning- en handhavingsbeleid, te prikkelen om versneld een vergunning aan te vragen', zegt ZLTO-voorzitter Wim Bens. 'Tegelijkertijd waarschuwen wij nadrukkelijk voor te hoge verwachtingen.'

Op te lossen knelpunten

Daar waar de provincie spreekt van 'op te lossen knelpunten', constateert ZLTO 'grote onzekerheid bij veehouders om nu daadwerkelijk een vergunnings- en financieringsaanvraag te doen'. Laat staan om daadwerkelijk te investeren nu er nog zoveel onduidelijkheden zijn.

'Zeker met het oog op de beruchte stikstofkaart van minister Christianne van der Wal en de door de provincie aangegeven andere hausse aan wet- en regelgeving die op boeren en tuinders afkomt is de onzekerheid onverminderd hoog en knagend', benadrukt Bens. ZLTO gaat met de Brabantse afdelingen in gesprek over de waarde en reikwijdte van deze aangepaste routekaart. Daarna komt de vereniging met een inhoudelijke reactie.