NRC: helft boerenbedrijven geraakt door stikstofplannen kabinet

De boeren die hun veestapel moeten inkrimpen, moeten dat met een derde tot bijna de helft doen, zo komt naar voren uit de berekeningen. De stukken zijn woensdagmiddag gepubliceerd en maken voor het eerst inzichtelijk hoe hard de agrarische sector (in totaal zo'n 40.000 tot 50.000 boerenbedrijven met vee) wordt geraakt door de stikstofplannen van het kabinet.

Het ministerie van Financiën publiceerde een groot aantal interne stukken op verzoek van de Tweede Kamer, nadat NRC eerder schreef over het bestaan van de berekeningen door Financiën. De stukken leggen een sluimerend conflict bloot tussen het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV), dat het voortouw neemt in de stikstofaanpak, en het ministerie van Financiën, dat waakt over de kosten.

De stikstofaanpak in het coalitieakkoord van Rutte IV wordt gezien als 'de LNV-aanpak': er is veel geld beschikbaar om boeren uit te kopen of hun bedrijven te innoveren zodat ze minder stikstof uitstoten, maar er moet zo min mogelijk dwang worden toegepast.

Vaker gedwongen opkoop

Door de voorstellen van het ministerie van Financiën zouden minder - zo’n 5300 – worden geraakt, maar zou er daarbij vaker sprake zijn van gedwongen opkoop. Daar deinsde het ministerie van Landbouw voor terug vanwege de verwachte weerstand in de sector.

De aanpak waarvoor in de kabinetsformatie is gekozen verspreid de gevolgen van de stikstofaanpak over meer boerenbedrijven. Daarbij wordt er bij de 11.200 bedrijven die moeten stoppen gekozen voor vrijwillige stoppersregelingen.

Uit de gepubliceerde stukken blijkt dat het Financiën er rekening mee houdt dat het transitiefonds van 24 miljard euro onvoldoende is om de stikstofdoelen te bereiken. Minister van Financiën Sigrid Kaag (D66) zou hebben ingestemd met de door het ministerie van Landbouw gekozen route op voorwaarde dat het budget niet wordt overschreden.