Minder bodembelasting bij balen laden

Achtergrond Mechanisatie Frits Huiden 20 jul 2022 om 15:30uur

Helmig van den Berg uit het Gelderse Doornspijk heeft onlangs de eerste Wilson-balenverzamelwagen uit Ierland in gebruik genomen. Met een capaciteit van zeventig balen per uur haalt de wagen ronde, vierkante of gewikkelde balen van het land. De flinke investering geeft minder dwars- en rijsporen en bodembelasting.

Het verzamelen van balen is vaak het sluitstuk in een nauwkeurig inkuilproces. Tijdens bemesten en oogsten worden bodembelasting en rijsporen nog voorkomen met lagedrukbanden. Maar dan zit er vaak niets anders op dan met een voorlader, verreiker of shovel dwars op de rijrichting een platte wagen vol te laden.

Wie de platte wagen op de kopakker laat staan, moet immers vele malen heen en weer rijden met één of twee balen in de klem. Bovendien moet menigeen het nog doen met een oude vrachtwagentrailer op kogelharde banden.

Zes balen per klem

Van den Berg kocht via mechanisatiebedrijf RosierGreidanus in het Friese Winsum een Wilson-balenverzamelwagen. De 6 ton wegende wagen kan in beide klemmen zes balen pakken. Deze worden op het erf of op de kopakker weer in twee rijen naast de wagen neergezet, waarna de balen zijn te stapelen met een voorlader of een shovel.

De balen zijn goed gezekerd in de klem en zowel de dissel als de tandem is bladgeveerd

Helmig van den Berg, Doornspijk

Van den Berg en zijn medewerker verzamelen jaarlijks tussen de tien- en elfduizend ronde gewikkelde balen voor het bedrijf van zijn broer Berg Fourage in Nunspeet. 'We werken veel op gevoelige kleigronden van biologische akkerbouwers met rustgewassen als grasklaver en luzerne. Zij willen geen shovels en verreikers op het land en al helemaal geen dwarssporen', zegt hij.

'Voorheen reden we met de voorlader voor elke baal op en neer in de lengterichting. Er zijn meer verzamelwagens te krijgen, maar deze is het meest degelijk en op de grootste 710/35 R22,5-banden te zetten.'

Luchtdrukwisselsysteem

Van den Berg bouwde zelf een luchtdrukwisselsysteem op de tandem dat via Isobus is aangesloten op het drukwisselsysteem van de 200 pk John Deere 6155R.

Tijdens het laden rijdt Van den Berg tussen twee rijen balen door en stuurt hij de complete wagen met één joystick. Met hulp van een knikdissel zijn de klemmen aan beide zijden recht voor de baal te rijden. Van den Berg pakt de baal voor in de klem op en rijdt naar de volgende, zet deze weer neer en pakt beide weer op, totdat elke klem zes balen vast heeft. Het zicht op het werk is vanuit de cabine prima.

In hondengang

Kanttekening: de achterste baal in de klem is uiteindelijk zes keer opgepakt en neergezet. In plaats van dwarssporen van een laadwerktuig ontstaat er een licht slingerend rijspoor langs alle balen in de lengterichting. De verlengde knikdissel laat de wagen in hondengang rijden en helpt samen met het meelopend gestuurde tandemonderstel bij scherpe bochten.

De klem in de voorlader gebruikt Van den Berg incidenteel om balen die niet op de platte kant staan of op lastige plekken zijn afgelegd, weer goed te zetten.

In balans

Om de wagen in balans te houden, mag er maximaal twee balen verschil zitten tussen beide klemmen. 'De balen zijn goed gezekerd in de klem en de dissel en de tandem zijn bladgeveerd, maar als ik verder dan een paar kilometer moet rijden, kost het te veel capaciteit. De wagen kost ongeveer 85.000 euro waardoor het uurtarief zo'n 30 euro boven een trekker met voorlader ligt.'

Van den Berg deed de investering vooral voor het bodembehoud bij zijn klanten en haalt met gemak een capaciteit van 70 balen per uur.

De klem kan zowel vierkante als ronde balen pakken van 1,10 tot 1,40 meter diameter. Het maakt voor de klem niet uit in welke richting deze ligt en of dat op de ronde of platte kant is. De vierkante balen van 70 centimeter hoog en 1,20 meter breed stapelt Van den Berg in twee lagen, zodat er tweemaal twaalf balen zijn te klemmen.