Consultatie ontwerp zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn geopend

Het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn (APN) moet op 1 januari 2023 in werking treden en is een van de actiepakketten waarmee landbouwminister Henk Staghouwer een verlenging van de derogatie hoopt te verkrijgen van de Europese Commissie.

Vanaf de start van 2023 komt er onder meer een verplichting om eens in de vier jaar een rustgewas te telen op zand- en lössgrond. Daarnaast mogen onder het 7e APN drijfmest en vloeibaar zuiveringsslib pas na 15 maart op zand- en lössgrond worden uitgereden, in plaats van 15 februari. Vaste strorijke mest mag met deze wijziging juist eerder worden uitgereden: vanaf 1 januari in plaats van 1 februari.

Met het vervroegen van de uitrijddatum voor vaste strorijke mest krijgt de landbouwsector meer mogelijkheden om organische stof rijke meststoffen in de vorm van vaste strorijke mest toe te passen op een moment dat dit ten goede kan komen aan de bodemkwaliteit en het weidevogelbeheer.

Maand korter bemesten

Ook voor het uitrijden van drijfmest of vloeibaar zuiveringsslib op bouwland verschuift de datum en wordt de uitrijperiode met een maand verkort. Dat betekent dat er pas op 16 maart met drijfmest of vloeibaar zuiveringsslib mag worden bemest in plaats van 16 februari. Hierdoor zal de bemesting dichter op de inzaai van het gewas plaatsvinden en wordt tussentijdse uit- en afspoeling naar grond- en oppervlaktewater verminderd. Dat heeft daarmee dus een positief effect op de waterkwaliteit.

Voor enkele aangewezen gewassen als boerenkool en broccoli is bemesting in de periode van 16 februari tot en met 15 maart vanwege de fysiologische ontwikkeling van de plant nodig. In de Uitvoeringsregeling gebruik meststoffen worden deze gewassen aangewezen. Daarom worden deze teelten uitgezonderd van het verbod op het gebruik van drijfmest of vloeibaar zuiveringsslib in de periode van 16 februari tot en met 15 maart.

Meldplicht vroeg bemesten

Met het oog op de handhaving is een meldplicht opgenomen, waarin een landbouwer kan aangeven welke percelen hij vroeg wenst te bemesten. Hierdoor kan met een administratieve controle inzichtelijk worden gemaakt dat er een toegestaan gewas geteeld wordt, op een perceel dat vroeg bemest mag worden.

Een andere maatregel die in het 7e APN is opgenomen, is de kortere rotatie met rustgewassen om de water- en bodemkwaliteit te verbeteren. Rustgewassen zijn in de eerste plaats niet-uitspoelingsgevoelige gewassen, omdat ze dieper wortelen en daardoor voedingsstoffen dieper in de bodem kunnen opnemen.

Bodemkwaliteit

Rustgewassen hebben daarnaast een gunstig effect op de bodemkwaliteit, doordat ze vaak veel organische stof opbouwen in de bodem en de bodem diep doorwortelen. Een betere bodemkwaliteit zorgt voor een groter waterbergend vermogen en betere infiltratiecapaciteit.

Dat geldt tevens voor een betere doorworteling en dus een betere nutriëntenopname en minder uit- en afspoeling van nutriënten. Tevens hebben rustgewassen een nuttige functie voor de beheersing van bodemgebonden ziekten en plagen. Rustgewassen zijn met name granen en grassen.