'De juridische kant van een boom'

Column Economie Nico Bouwman 09 jun 2022 om 12:00uur

Mensen hebben een veelzijdige relatie met bomen. Wanneer de zon fel schijnt, geeft een boom verkoelende schaduw. Sommige mensen gaan zelfs met bomen knuffelen. Maar bomen kunnen ook lastig zijn. De schaduw kan voor minder opbrengst zorgen. Soms vallen ze om. Daar wordt regelmatig over geprocedeerd. Bomen hebben dus ook een juridische kant.

Wanneer een boom omvalt, kan er schade ontstaan. Wie gaat dat betalen? Beter gezegd: is de eigenaar van de boom aansprakelijk? Dat is nog niet zo'n makkelijke vraag. In een zaak die een paar maanden geleden speelde bij het gerechtshof in Arnhem was in de nacht van 17 op 18 november 2015 een eik uit een bomenrij aan de rand van een weiland omgewaaid en terechtgekomen op kantoorunits van de buurman. De buurman stelde de eigenaar van de boom aansprakelijk.

De eigenaar verweerde zich met de stelling dat hij op 25 augustus 2015 de boom nog had laten controleren door een hovenier. Hij had toen gezien dat de boom iets van een holletje aan de onderkant van de stam had, maar dit kwam volgens hem wel vaker voor. Een kleine drie maanden later waaide de boom om en toen bleek dat de boom van binnen deels rot was. Valt dat de eigenaar aan te rekenen?

Er geldt hier geen risicoaansprakelijkheid. Met andere woorden, u bent niet altijd automatisch aansprakelijk wanneer het ging om uw boom.

Een kleine drie maanden later waaide de boom om en toen bleek dat de boom van binnen deels rot was

Nico Bouwman, advocaat agrarisch recht

Voor de gevolgen van het omvallen van een boom of het afbreken van een tak daarvan is de eigenaar van de boom alleen aansprakelijk als de eigenaar onvoldoende zorg heeft besteed aan de boom en hem dit kan worden verweten.

Als u bijvoorbeeld een hoge, boven de huizen uitstekende boom op uw perceel heeft staan die bij omvallen op het huis van de buren terecht kan komen, moet u de boom regelmatig laten inspecteren en onderhouden. Doet u dit niet, dan kan het zijn dat u aansprakelijk bent voor de schade als de boom toch omwaait.

In de hiervoor genoemde zaak uit 2015 oordeelde de rechter uiteindelijk dat de eigenaar niet aansprakelijk was. De rechter had een deskundige ingeschakeld. De deskundige zei dat er aan de boom aanwijzingen waarneembaar waren die zouden kunnen duiden op verminderde stabiliteit en breukvastheid.

Maar dit hoefde er niet op te duiden dat de boom direct moest worden verwijderd. Volgens de deskundige had de eigenaar wel binnen drie maanden nader onderzoek moeten doen. Maar de boom is binnen die termijn omgewaaid.