Net bemesten spaart euro per kuub

Achtergrond Mechanisatie Frits Huiden 30 maa 2022 om 09:16uur

'Door netjes te werken bij het aanwenden van drijfmest is met de stikstofbesparing tot een euro per kuub te verdienen.' Met deze stelling maakt bedrijfsleider Zwier van der Vegte van de Marke direct duidelijk hoe belangrijk het is om op de juiste manier mest uit te rijden. 'Ammoniakemissie is direct verlies van stikstof op het bedrijf.'

Netjes werken maar ook in spelen op de weersomstandigheden en verdunde mest gebruiken geeft 20 procent minder uitstoot, waardoor er minder stikstof vervliegt. Alle stikstof die vervliegt komt immers niet ten goede aan het gewas.

Van der Vegte toont in een presentatie de belangrijkste factoren die van invloed zijn op de emissie: de concentratie van ammonium in de mest, het contactoppervlakte met de lucht, de temperatuur, de luchtsnelheid ofwel wind, de luchtvochtigheid en neerslag, de zuurgraad van de mest en de infiltratiesnelheid die de grond toelaat.

Netjes werken met verdunde mest bij passend weer geeft veel minder uitstoot. © Frits Huiden

Dit bleek ook in een demo 'mest toedienen' op proefbedrijf De Marke in Zelhem voor het project 'Bemest op z'n Best' van Wageningen University & Research, Nutriënten Management Instituut en Louis Bolk Instituut. De demomachines waren een vijfwielige Vervaet met TBL-bemester en een getrokken tank met Slootsmid-zodenbemester. De gift varieerde van 20 tot 35 kuub per hectare in sleufdieptes van 2 tot 6 centimeter en hogere giften met verdunde mest. Na het uitrijden werd direct met een emissiemeter gecontroleerd. En inderdaad: mestgiften die buiten of boven de sleuven terechtkomen, hebben een hogere emissie.

Stikstof die emitteert moet je weer aanvullen met dure kunstmest

Herman Krebbers, demobegeleider van Delphy

Uit eerder onderzoek blijkt dat ouderwets bovengronds uitrijden een totaal ammoniakaal stikstof (TAN)-excretie heeft van 68, terwijl dit voor de zodenbemester op gras nog maar 17 is. Een sleepvoetbemester die de mest niet in een sleuf maar op de grond tussen het gras legt, noteert een TAN-excretie van 26,4. Wordt de mest verdund met een half deel water (twee delen mest, één deel water), dan daalt dit naar 17. Deze mest gaat sneller de grond in en komt sneller beschikbaar voor de plant.

Scherpe kouters

Behalve de vochtigheid van de grond, mestgift en grondsoort, is het van belang dat de kouters of schijven scherp zijn er er voldoende druk op kan worden gezet. 'Natuurlijk spaart ondiep werken diesel en geeft sneller rijden capaciteit. Maar dit kan ook negatief werken op de nauwkeurigheid, waardoor de minerale stikstof in de niet-opgenomen mestkorst veel meer emitteert dan nodig. Dit moet allemaal weer worden aangevuld met dure stikstof', beredeneert demobegeleider Herman Krebbers van Delphy.

Wordt de mest met hoge druk de bemester uitgeblazen, dan spettert het meer. Daardoor komt meer buiten de sleuf terecht. Het beste is om de mest met druk naar de verdeler te brengen en dan op zwaartekracht door de slangen te laten zakken. Net zo belangrijk is het voorkomen van overlap. Sectieafsluiting op de bemester is dus een pre. Mest die buiten het sleufje ligt kan mee omhoog groeien en weer worden ingekuild ten koste van smakelijkheid en kuilkwaliteit.