Niet bezuinigen in penibele kunstmestmarkt

'Zo hoog als de kunstmestprijzen nu zijn, zijn ze nog nooit geweest', constateert productmanager meststoffen Luuk Hagting van Agrifirm. 'Er is nog geen zicht op een prijsdaling. Dat heeft alles te maken met de onzekere situatie in Oekraïne.' Volgens Hagting speelt ook de onzekerheid over leveringen van gas en olie mee. 'Aardgas is een belangrijke grondstof voor stikstofhoudende meststoffen. Zolang de gasprijs hoog is, blijft kalkammonsalpeter ook duur.'

Het lijkt erop dat Nederland voorlopig het dure gas blijft afnemen van Rusland. 'In dat geval gaan de West-Europese producenten door met kunstmest produceren. Maar als de gasleverantie stopt, weet ik niet wat er gaat gebeuren', zegt de bezorgde productmanager.

Door sancties tegen Wit-Rusland kan het land sinds enkele weken geen grondstoffen van kali meer uitleveren. 'Op de wereldmarkt zorgde Wit-Rusland in 2020 voor 16 procent van de kaliproductie', weet bemestingsexpert Wim Pacolet van K+S Minerals and Agriculture. 'Rusland vertegenwoordigde ook 16 procent van de productie, dus samen zorgen deze landen voor 32 procent van het aanbod.'

Kaliprijs bijna verdriedubbeld

Pacolet zegt dat de kaliprijs het laatste jaar bijna is verdriedubbeld door de hoge vraag en de voortdurende onzekerheid over het aanbod.

Ondanks de hoge prijzen voor kunstmest merkt Hagting onder akkerbouwers de laatste weken een kooplust. 'Ze beseffen dat het toch niet goedkoper wordt. Begin dit jaar hadden telers nog een afwachtendere houding, maar ze vragen nu zelfs of ze al voor volgend seizoen kunnen inkopen.'

Agrifirm-ruwvoerspecialist Leo Tjoonk voegt toe: 'Ondernemers willen leveringszekerheid. In de veehouderij merken we dat boeren kalkammonsalpeter en andere meststoffen willen vastleggen voor de tweede helft van het jaar, om er zeker van te zijn dat ze voldoende voorraad hebben.'

Nadelige gevolgen voor opbrengst

Pacolet drukt akkerbouwers op het hart niet te bezuinigen op meststoffen. 'Ga vooral niet panikeren, maar blijf doordacht bemesten. Niets kopen heeft nadelige gevolgen voor de opbrengst. En het aanbod van alternatieven is ook niet oneindig groot.' Verder pleit de bemestingsexpert ervoor meststoffen breed in te zetten. 'Een goede bemesting bestaat niet alleen uit stikstof.'

Telers moeten met minerale meststoffen ook aandacht geven aan een goede kali- en magnesiumvoorziening, vervolgt Pacolet. 'Deze elementen zorgen voor een goede stikstofbenutting, waarmee je kunt besparen op stikstof. Houdt daarbij rekening met de bodemvoorraad. Je moet geven wat de bodem en het gewas nodig hebben.'

Alternatieven kunstmest worden duurder

Ook Agrifirm ziet dat alternatieven voor kunstmest duurder worden. Hagting: 'En ze liggen ook niet voor het oprapen. Het is hoe dan ook nooit voldoende om een compleet areaal mee te dekken.' Pacolet waarschuwt voor de nadelige effecten van alternatieven. 'Bepaalde digestaten, zoals gezuiverd afvalwater, bevatten te veel zout. Je moet goed voor ogen houden welke stoffen je aanbrengt. Zo kan een overmaat aan zout in aardappelen kwaliteitsproblemen veroorzaken

Voorlopig lijkt het Agrifirm te lukken akkerbouwers te voorzien van voldoende kunstmest. 'Onze opslagcapaciteit zit helemaal vol', zegt Hagting. 'Met een maximale capaciteit moeten we het seizoen doorkomen. Ik maak me meer zorgen over hoe we het kunnen blijven financieren als deze prijsstijging doorzet.'