'Hype strokenteelt anders bekijken'

Strokenteelt is een van de opties die straks een plekje krijgen in de ecoregeling van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Een verrassing is dat al lang niet meer voor wie de beleidsnotities van overheden op de voet volgt.

Onderzoek naar strokenteelt was nog amper gestart of het werd al gepresenteerd als de oplossing voor alle kwalen. En dus komt het ook terug als ecoregeling. Of er meer dan een handvol ondernemers gebruik van deze optie gaat maken, is maar de vraag, maar dat lijkt voor de wensdenkende beleidsmaker slechts bijzaak.

Boerderij van de Toekomst

Als LTO-vakgroep Akkerbouw en Vollegrondsgroente spraken we afgelopen winter met de onderzoekers van de Boerderij van de Toekomst over het hyperige klimaat rond strokenteelt. Uit het onderzoek naar strokenteelt dat zij uitvoeren, komen interessante resultaten naar voren voor wat betreft het stimuleren van de biodiversiteit en de beheersing van sommige plagen.

Tegelijkertijd worden veel beperkingen zichtbaar als het gaat om bijvoorbeeld mechanisatie en de beheersing van schimmelziektes en bodemgebonden ziektes en plagen. Misschien nog wel het allerbelangrijkste resultaat is dat het economisch perspectief voor deze vorm van landbouw vrijwel ontbreekt.

Realistischer beeld

Ook de onderzoekers verbazen zich soms over de gretigheid en het gemak waarmee strokenteelt als oplossing wordt gepresenteerd. Graag gaan ze daarom het gesprek aan met praktijk en beleid om een realistischer beeld te schetsen van de potentie van strokenteelt. Dat was goed om te horen.

Is onderzoek naar strokenteelt dan overbodig en gedoemd te mislukken? Nee, zeker niet. Door extremen te onderzoeken, wordt veel kennis opgedaan die vroeg of laat leidt tot andere innovaties dan vooraf werd verwacht.

Koekenpannen

Zo heeft ruimtevaart er niet voor gezorgd dat we nu allemaal met onze eigen spaceshuttle naar de maan vliegen, maar heeft het wel geleid tot satellietnavigatie en gps, maar bijvoorbeeld ook tot huis-tuin-en-keukenoplossingen als de antiaanbaklaag voor koekenpannen.

Op die manier moeten we mijns inziens ook naar strokenteelt kijken. De microschaal van strokenteelt dwingt tot het nadenken over robotiseren en autonoom werkende machines. Dat kan een mooie spin-off krijgen naar de toekomstige mechanisatie in de akker- en tuinbouw.

Onverwachte vernieuwingen

Uit het onderzoek zouden ook nieuwe geïntegreerde concepten kunnen ontstaan voor plaatsspecifieke gewasbescherming in combinatie met natuurlijke ondersteuning vanuit de omgeving. Maar zoals het vaker gaat in innovatieland, leveren dit soort trajecten soms juist vernieuwingen op die je niet verwacht.

Ik laat me dan ook graag verrassen en ben benieuwd wat we over een jaar of vijf à tien hebben opgepikt vanuit het concept strokenteelt.

Haarlemmerolie

En wat moeten we aan met de beleidsmakers die strokenteelt als Haarlemmerolie zien? Laten we in ieder geval als boeren en de tuinders blijven benadrukken dat economisch perspectief en praktische haalbaarheid randvoorwaarden zijn bij elke oplossing die wordt gepresenteerd.

En ten slotte ter relativering: laten we ons troosten met de gedachte dat diezelfde beleidsmakers over enkele jaren weer massaal achter de volgende hype aanrennen.