Uitbraak Afrikaanse varkenspest leidt tot financieel drama

De schade door een uitbraak van Afrikaanse varkenspest bij wilde zwijnen is het grootst voor zeugenhouders. De biggenprijzen kunnen met de helft dalen, volgens master-student Marloes Boeters van de vakgroep Bedrijfseconomie. Het saldo van een zeugenbedrijf zakt volledig in, met als gevolg een schade die in de honderdduizenden euro's kan lopen.

Regionalisatie heeft hierop weinig effect. Op gesloten bedrijven daalt het saldo met naar schatting zo'n 100 procent. Bij een gunstige regionalisatie, bijvoorbeeld een uitbraak op de Veluwe waarbij maar een relatief kleine regio op slot gaat, kan de daling beperkt blijven tot 77 procent. Op vleesvarkensbedrijven daalt het saldo met 78 procent of bij de gunstigste regionalisatie met 21 procent.

Ook schade bij slachterijen

Voor de slachterijen en vleesverwerkers kost een uitbraak in het gunstigste geval (uitbraak op de Veluwe en maar één regio op slot) zo'n 10 procent. Zonder regionalisatie of bij een ongunstig scenario met een uitbraak in het Limburgse natuurgebied De Meinweg ligt dat tussen de 20 en 40 procent. Waarbij er enige verlichting is door het dalen van de inkoopprijzen.

Inschattingen van verschillende scenario’s van deskundigen uit de varkenssector vormden de basis voor de berekeningen van Boeters. Eerste scenario is een AVP-uitbraak onder wilde zwijnen in Duitsland. Scenario twee een uitbraak onder wilde zwijnen in Nederland zonder regionalisatie. Vervolgens een uitbraak op de Veluwe of in de Meinweg met regionalisatie, waarbij alleen de regio met de uitbraak op slot gaat of hooguit ook aangrenzende regio's.

Ook handelsstromen meegenomen

Boeters maakte voor haar berekeningen gebruik van onderzoek van Sandra Vuillermet naar het effect van een AVP-uitbraak op de handelsstromen van varkensvlees en bijproducten. Beide onderzoeken vonden plaats onder supervisie van Helmut Saatkamp, universitair hoofddocent van de vakgroep Bedrijfseconomie.

'De cijfers over de financiële schade zijn indicatief', geeft Saatkamp aan als disclaimer. 'De absolute hoogte van de schade aangeven kan niet. Ook is niet te bepalen wat een uitbraak onder gehouden varkens gaat kosten. Conclusie is wel dat de schade voor varkenshouders en keten enorm is. Dus moet er alles aan worden gedaan om virusinsleep in Nederland te voorkomen’