GD werkt aan managementtool voor geitenlammerenopfok

Volgens Santman wordt buiten de landbouw nog weleens gesteld dat op een bedrijf met meer dieren minder goed voor het vee kan worden gezorgd. 'Dat is hier zeker niet het geval', stelde ze tijdens de digitale geitendag 'Be goat and tell it' op 10 december.

De onderzoeker analyseerde de cijfers in het kader van de publiek-private samenwerking 'Versnellen verduurzaming van de melkgeitenhouderij', waarbij een deelproject inzicht moet geven in de kwaliteit van de lammerenopfok. Dit moet bijdragen aan het versnellen van de verduurzaming van de melkgeitenhouderij.

Opfoktool

Op termijn moet dit ook leiden tot het maken van de Lammerenopfoktool. 'Uiteindelijk willen we een managementtool kunnen maken om inzicht te geven in de opfok op het eigen bedrijf en daarmee een benchmark te creëren waarmee ondernemers hun bedrijf kunnen vergelijken met andere bedrijven.'

Uit dit onderzoek kwam naar voren dat de lammersterfte het hoogst is bij de jongste dieren in de eerste levensdagen. Dit neemt af naarmate de dieren ouder worden. Dan worden ze sterker. Wel merkt Santman dat de ene ondernemer de definitie voor lammersterfte anders interpreteert dan de ander.

Heldere definitie

'Geitenhouders hebben lammersterfte niet altijd in hun macht. Er wordt altijd wel een lam doodgeboren. Er zijn geitenhouders die een lam dat vlak na de geboorte sterft, zien als niet levensvatbaar. Ze tellen het daarom niet mee. Zij tellen sterfte alleen, wanneer ze dit misschien hadden kunnen voorkomen. De definitie moet helder zijn om cijfers te kunnen vergelijken.'

Om te zien waar bedrijven staan, zijn hiervoor alle cijfers uit het I&R-systeem van 2016 tot en met 2020 opgevraagd en geanonimiseerd. In die periode mochten ondernemers hun lammeren aanmelden bij het I&R-systeem tot een leeftijd van een half jaar. 'Toch krijgen we hiermee handvatten. Het is belangrijk om in beeld te krijgen hoe het staat met de lammersterfte', vindt Santman.

Verschillende momenten

Door de lange aanmeldtermijn ligt er een uitdaging bij het feit dat bedrijven op verschillende momenten registreerden in het I&R-systeem. Sinds begin dit jaar moet dat binnen de leeftijd van één week.

Daarbij blijkt dat de ene boer secuurder werkt dan de andere. Dit kwam ook naar voren uit de aanmeldingen bij het I&R-systeem. 'Zo worden weinig lammeren geboren op zondag en juist meer op maandag en dinsdag. Dat ligt niet aan de geiten, maar de dieren worden op een andere dag gemeld', licht de onderzoeker toe.

Bepaalde data

'Ook zie je dat er veel lammeren op de vijfde, tiende of vijftiende dag van de maand zijn geboren. Het lijkt alsof ondernemers op die dag de geboortes op de kalender zetten of juist melden', stelt Santman.

Dat de ene ondernemer langer wacht met melden dan de andere is in haar ogen vervelend. 'Bedrijven die zorgvuldig met de administratie omgaan, zullen meer geboortes en daarom ook meer sterftes melden.'

Juist laag sterftecijfer

De onderzoeker verwacht dat bedrijven die zorgvuldig met de administratie omgaan, ook zorgvuldig met hun lammerenopfok omgaan. Hierdoor zouden ze juist een laag sterftecijfer moeten hebben.

'Daarom hebben we de bedrijven ingedeeld in klassen. Bedrijven die het meest in de buurt zitten van het te verwachten geboortepatroon, vallen in de hoogste klasse. Hier hechten we meer waarde aan. Bedrijven die hier het verst vandaan zitten, komen in de laagste klasse.'