NEPG: Nederlandse aardappeloogst valt tegen

Dit blijkt uit de oogstraming van de NEPG van november. 'De tegenvallende oogst in Nederland komt vooral door waterschade', zegt NEPG-bestuurslid Bert Timmermans. Hij is ook bestuurslid van de Verenigde Telers Akkerbouw (VTA). Nederlandse telers zijn via deze vereniging aangesloten bij de NEPG.

'Het was geen optimaal groeiseizoen', verklaart Timmermans. 'In het voorjaar was het lang nat en koud. Ook hebben we in de zomer te veel natte periodes gehad.' Waterschade was er niet alleen in de overstroomde gebieden. 'Telers op Noord-Brabants zand en in Flevoland hebben ook niet de opbrengsten die ze gewend zijn. Het Noorden bleef ook achter. Zeeuws-Vlaanderen was dit jaar de betere hoek.'

Andere deelnemende landen aan de NEPG scoren juist een betere opbrengst. België heeft met 49,4 ton per hectare zelfs een bovengemiddelde oogst. 'In zuidelijke landen is het een paar graden warmer. Dat kan in een jaar als dit net het verschil maken', denkt de VTA-voorzitter. Ook in Frankrijk en Duitsland is de aardappeloogst beter dan in Nederland.

Daling van areaal

In elk land binnen de NEPG-zone daalde het aardappelareaal. 'De dramatische jaren door corona gaat niemand in de koude kleren zitten', stelt Timmermans. 'Zowel de industrie als de telers doen dan een pas op de plaats. Logisch, want het lage aanbod vertaalt zich nog niet in een hogere prijs.'
Het aardappelareaal in de NEPG is het afgelopen jaar met 24.000 hectare afgenomen naar 498.000 hectare. Het Nederlandse areaal daalde met 5.000 hectare.

'Het is onzeker wat komend seizoen met het areaal gaat gebeuren. De sector wordt geconfronteerd met stijgende productiekosten en we hebben nog steeds te maken met corona. Ook de herstelde suiker- en graanmarkt heeft invloed op de keuzes die akkerbouwers volgend jaar gaan maken.’

Dat de kosten stijgen, geldt voor alle gewassen, maar in de aardappelteelt is de input, en daarmee het effect, het hoogst. Fabrieken houden hun kruit nog droog met het naar buiten komen van contractprijzen. ‘De vrije aardappelmarkt is ook nog niet denderend, al zijn de verwachtingen niet slecht', weet de NEPG-bestuurder.

De NEPG meldt dat aardappeltelers door het moeilijke seizoen te maken hebben met kwaliteitsproblemen. Dit betreft vooral groeischeuren, groene en rotte knollen. Plaatselijk leiden opslagproblemen tot een hogere tarra. De verwerkende industrie lijkt over de kwaliteit niet veel ophef te maken. Timmermans: 'Verwerkers hebben goed in de gaten dat de oogst niet overmatig is. Ze willen zo weinig mogelijk aardappelen buiten de boot laten vallen. De industrie gaat er zuinig mee om.'

Gevoelige markten

Timmermans voorspelt dat markten gevoeliger worden. 'Door krappere voedselvoorraden en het steeds extremere weer loop je eerder tegen grenzen aan.'

Contractprijzen dit jaar daalden met 0,50 tot 2 euro per 100 kilo in vergelijking met vorig jaar. Om de teelt rendabel te houden, moeten contractprijzen voor seizoen 2022/2023 volgens de NEPG met minstens 3 tot 4 euro per ton stijgen. Lukt dat niet, dan zou areaalafname de oplossing kunnen zijn voor een betere financiële situatie voor telers.