Microknollen versnellen vermeerdering aardappelpootgoed

'Natuurlijk is het jammer dat PotatoEurope dit jaar niet kon doorgaan in Nederland vanwege de coronaperikelen. Maar doordat wij de innovatieprijs wonnen, die ondanks de afgelasting toch werd toegekend, hebben wij niet te klagen over belangstelling', zegt Epi Postma.

De Nederlander vertegenwoordigt het Zuid-Koreaanse bedrijf E Green Global (EGG) in Europa en mocht in september de bijbehorende Gold Innovation Award in ontvangst nemen.

Doorbraak

Bij de prijsuitreiking sprak jurylid Dirk Duijzer, boegbeeld van de Topsector Agri & Food, over een bijzondere innovatie die veel kan betekenen voor de wereldwijde aardappelketen. 'We verwachten dat de aardappelsector in de EGG Microtubers een fundamentele en toepasbare doorbraak herkent en gaan ervan uit dat deze innovatie snel door de praktijk wordt opgepakt.'

Een mooie erkenning voor een innovatie uit een land waarvan je dat misschien niet zo snel zou verwachten, stelt Postma. Hij karakteriseert Zuid-Korea als land met 50 miljoen inwoners en relatief weinig fysieke landbouw vooral vanwege het bergachtig landschap.

Veel biotechlaboratoria

'Koreanen zijn specialisten in elektronica en biotechnologie en van daaruit is ook de toepassing van natuurlijke processen op molecuulniveau sterk ontwikkeld. Daarom zijn er veel biotechlaboratoria.'

In zo'n laboratorium is Keejoon Shin, de oprichter van EGG, in 2009 met de vermeerdering van aardappelen aan de slag gegaan. Zijn belangstelling was gewekt omdat ook in Zuid-Korea de aardappel wordt gezien als belangrijk basisvoedsel voor de snelgroeiende wereldbevolking.

Vergelijk met miniknollen

Om uit te leggen wat microknollen zijn en hoe ze zijn te gebruiken bij de vermeerdering van aardappelen, maakt Postma de vergelijking met de miniknollen die in de sector nu vaak worden gebruikt voor de productie van uitgangsmateriaal. Hij legt uit dat een essentieel verschil is dat miniknollen in een kas worden opgekweekt en microknollen in een lab, waardoor deze gegarandeerd ziektevrij zijn.

Verder is de productie van miniknollen seizoensgebonden en kunnen microknollen in het lab jaarrond worden geproduceerd waarbij ze allemaal fysiologisch dezelfde leeftijd hebben.

In-vitroaardappelplantjes

'De microknollen worden opgekweekt uit in-vitroaardappelplantjes. Dit gebeurt volledig in het lab, waar de natuurlijke groei wordt nagebootst zonder dat er contact is met grond als groeimedium. Dit is een door EGG gepatenteerd proces en ook een beetje het geheim van de smid', zegt Postma.

'De uiteindelijke microknollen van EGG zijn zo groot als erwten, maar toch fysiologisch volwassen met een hoog drogestofgehalte en sterke huid, vergelijkbaar met een grote aardappel.' Naast een jaarrondproductie zijn de knolletjes door hun geringe afmetingen volgens Postma gemakkelijk en goedkoop te bewaren en te vervoeren.

Machine ontwikkeld

Voor de productie van een eerste generatie prebasispootgoed worden de microknollen uitgeplant in hoeveelheden van ongeveer 80.000 stuks per hectare. Postma zegt dat EGG voor het planten van de microknollen een machine heeft ontwikkeld die een beetje lijkt op een maiszaaimachine.

'Het prebasispootgoed dat na het eerste jaar wordt geoogst, wordt daarna nog één of twee keer vermeerderd om voldoende uitgangsmateriaal voor de consumptieteelt te kunnen leveren.'

In plaats van de huidige negen pootgoedgeneraties kan de vermeerderingskolom van aardappelen dankzij microknollen worden ingekort tot vier of vijf generaties, verklaart Postma. 'Dat heeft uiteindelijk grote fytosanitaire voordelen voor de productie van gezonder en vitaler uitgangsmateriaal, ook in een toekomst waarin met minder gewasbeschermingsmiddelen moet worden gewerkt.'

Productielocaties wereldwijd

EGG produceert microknollen op drie verschillende locaties in de wereld. In het thuisland Zuid-Korea ligt in de buurt van de hoofdstad Seoul een eigen R&D-lab met een productiecapaciteit van 2 miljoen knollen op jaarbasis. Vlakbij Harbin in China heeft EGG een productielab voor microknollen afgelopen jaar opgeschaald van 5 miljoen tot 20 miljoen stuks per jaar. In de Verenigde Staten in Minneapolis worden onder dezelfde laboratoriumomstandigheden elk jaar 5 miljoen microknollen geproduceerd.

Postma is via zakelijke contacten in China een jaar of vier geleden met EGG Microtubers in contact gekomen. Nu vertegenwoordigt hij het Koreaanse bedrijf in Europa met als doel de microknollen in de Europese Unie (EU) te introduceren. Vanwege de strenge fytosanitaire regels in de EU is het niet mogelijk om microknollen te importeren, ook niet voor veldtesten.

'We zoeken daarom nu naar mogelijkheden om in eigen beheer op kleine schaal te beginnen met de productie van microknollen in ons Market Development Center. Doel is om de markt hier kennis te laten maken met de microknollen van EGG en de Europese markt op te gaan met enkele eerste 'launching customers'.'

Zorgvuldige introductie

Postma meldt dat vanwege de wereldwijde uitbraak van corona de introductie van EGG Microtubers enkele jaren vertraging heeft opgelopen. 'Het is voor ons belangrijk dat het proces zorgvuldig verloopt. We willen koste wat kost direct een goede eerste indruk maken. Daarom gebeurt er niets overhaast.'

De planning is nu dat in 2023 de eerste besloten veldtesten met microknollen van EGG in Nederland zullen plaatsvinden. Dit wordt de jaren daarna gestaag opgevoerd. 'Uiteindelijk willen we in 2025 een definitieve beslissing nemen om het Europese lab op te schalen voor commerciële leveringen.'

Contacten

Over de mogelijkheden met microknollen voor de vermeerdering van aardappelen in Europa heeft Postma regelmatig al contacten met aardappelhandelshuizen en ook verwerkers. 'We zien zelf mogelijkheden voor gesloten pootgoedbedrijven die microknollen poten en vervolgens één of twee keer natelen om voldoende pootgoed te leveren voor de consumptieteelt.'

Om een significant deel van de Europese markt te kunnen bedienen, zijn er mogelijk meerdere EGG-productielaboratoria nodig in de EU, zegt Postma. Ook overweegt EGG Microtubers om op termijn de productie van microknollen onder licentievoorwaarden te gaan uitbesteden. 'Maar zover is het nog lang niet.'