Sensor meet effect van emissiemaatregelen in stal

Het eerste onderdeel van dit project, dat Prinsen samen met de Stichting Biomassa, Estede Scientific en Dorset ID uitvoert, is om te kijken hoe lang de goedkope ammoniaksensor blijft functioneren. 'Deze sensor kost zonder de bijbehorende elektronica voor het doorsturen van de informatie 250 euro', zegt Hayo Canter Cremers van Stichting Biomassa. 'We willen weten hoe lang hij het volhoudt. De verwachting is minimaal 1 jaar. Daarnaast testen we ook een robuustere sensor van 900 euro.'

Naast ammoniak meet de sensor de temperatuur en luchtvochtigheid. Die gegevens worden vervolgens via een laagfrequent netwerk naar een centrale plaats gestuurd. De melkveehouder heeft daar toegang tot de resultaten en kan ze realtime bekijken.

Langdurig betrouwbaar blijven

'Als het systeem langdurig betrouwbaar werkt, kunnen de effecten van emissiereducerende maatregelen in rundveestallen relatief goedkoop worden vastgesteld', zegt Canter Cremers. 'Dit opent op termijn de mogelijkheid de regionale ammoniakemissie en daarmee de stikstofuitstoot van rundveebedrijven aantoonbaar te verminderen. Het is de bedoeling dat ook andere Achterhoekse melkveebedrijven worden voorzien van de ammoniakmeter.'

Tot voor kort kon de ammoniakconcentratie in stallucht alleen met zeer specialistische, dure apparatuur en kostbare analyses worden bepaald. 'In de praktijk hebben melkveehouders daardoor geen inzicht in de actuele concentratie en emissie uit hun stal', zegt Franklin Stump van Estede Scientific. 'Voor de gemiddelde veehouder was het meten van de ammoniakconcentratie in de stallucht veel te duur. Ons gebruikersvriendelijke systeem is wat dat betreft een doorbraak.'

Gebrek aan inzicht

Volgens Prinsen maakt het gebrek aan inzicht het erg lastig om te investeren in maatregelen die de ammoniakemissie beperken. Daar komt bij dat dit jaar uit onderzoek van Wageningen University & Research is gebleken dat relatief dure maatregelen, zoals het aanbrengen van een emissiearme vloer in de stal, in de praktijk niet altijd het gewenste effect hebben. De melkveehouder heeft daarom hoge verwachtingen van het meetsysteem.

'Nu ik de ammoniakconcentratie in de stallucht nauwkeurig kan volgen kan ik ook direct zien wat voor effect een emissiebeperkende maatregel heeft', zegt Prinsen. 'Dat kan me enorm helpen om de ammoniakemissies snel en effectief te verminderen.'

Veel maatregelen testen

De metingen van de afgelopen weken laten al zien dat de ammoniakconcentratie in de stal voortdurend wisselt. Op zijn laagst is de concentratie ongeveer 2 deeltjes per miljoen (ppm) op zijn hoogst bijna 18 ppm. Prinsen gaat de komende periode het effect van een aantal maatregelen testen. Hij begint met het sproeien met water met de mestrobot en bijvoorbeeld het verhogen van het aantal keren dat de mestrobot rondgaat. Ook het effect van een toevoegmiddel gaat hij onderzoeken, net als het effect van het dichtleggen van een deel van de roosters, het mestkoelen en het afzuigen van lucht onder de vloer.

De stichting Biomassa en maatschap Prinsen voeren het project uit in samenwerking met onder andere de Aaltense bedrijven Estede Scientific en Dorset ID. Het is onderdeel van het Nederlands-Duitse project Agro & Climate, waarin meer partners technische oplossingen ontwikkelingen op stikstofgebied. Het wordt financieel mogelijk gemaakt door een subsidie in het kader van het Interreg V-programma Deutschland-Nederland.