Gijs de Rooij teelt zonnebloemen voor zijn melkgeiten

Hij is een echte landboer, geeft Van Rooij grif toe. Natuurlijk, de melkgeiten zijn hoofdzaak op zijn bedrijf dat grenst aan Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen, maar met 100 hectare land kan er heel wat voer van eigen land worden gehaald.

'We telen 50 hectare gras en 20 hectare mais per jaar. Meer krijgen de geiten niet op. Op het overgebleven land zijn we steeds op zoek naar manieren om eigen krachtvoer te telen. Een jaar of acht geleden zijn we er tarwe bij gaan telen. Dat levert vooral energie', zegt Van Rooij.

Veldbonen

'Om eiwit toe te voegen, namen we er veldbonen bij. Eerst in een monoteelt, maar toen werd de onkruiddruk veel te hoog. Nu telen we 25 hectare veldbonen en tarwe als mengteelt. Dat gaat goed.'

De oogst levert voederwaarde op, weet de melkgeitenhouder. 'We laten het dorsen, waarna de tarwekorrels en bonen worden geplet en aangezuurd en in een kleine sleufsilo gaan. Met 25 tot 30 procent ruw eiwit, 400 gram zetmeel en 1.100 tot 1.200 VEM is het hoogwaardig krachtvoer.'

Voerkosten besparen

Van Rooij kan exact voorrekenen wat de eigen krachtvoerteelt scheelt in de voerkosten van zijn 1.300 melkgeiten. 'De opbrengst is 7 ton per hectare. We voeren 0,25 kilo bonen-tarwemengsel per geit per dag. Daarvoor konden we er 300 gram brok per geit per dag uithalen. Het bonen-tarwemengsel kost 24 cent per kilo, terwijl eiwitbrok op 45 cent zit. Reken maar uit.'

Zeker nu rekent het lekker, vindt de ondernemer. 'Soja is nu extreem duur en het is een prettig idee dat er veel minder vervoersbewegingen nodig zijn bij krachtvoer van eigen land.'

Extra teelten

Met de mengteelt erbij was er nog steeds land over, dus ging de jonge geitenhouder weer op zoek naar extra teelten. Voederbieten leken eerst een optie, maar die bleken te bewerkelijk. 'Na de oogst moet je ze wassen en snijden. Veel werk en de houdbaarheidstermijn is kort. Bieten zijn gezond voor de geiten, maar eiwit zit er amper in.'

Min of meer toevallig kwamen de zonnebloemen om de hoek kijken. 'Het is hier toeristisch omdat we vlak bij een natuurgebied zitten. Er zijn plannen om een Van Gogh Nationaal Park te ontwikkelen. Kunstschilder Vincent van Gogh is natuurlijk bekend om zijn zonnebloemen. Vandaar ons idee om 4 hectare zonnebloemen te planten. Dat hebben we gedaan en het bleek een publiekstrekker vanjewelste.'

Positieve belangstelling

Van Rooij zag in het bloeiseizoen wel twintig mensen per dag bij het perceel op de foto gaan. Ook werd er in lokale media aandacht aan het fotogenieke zonnebloemenveld besteed. 'Superleuk natuurlijk, al die positieve belangstelling', lacht de boer.

Maar denk niet dat de ondernemer er ondoordacht inging. Hij blijkt zich terdege te hebben verdiept in de materie. 'Wist je dat zonnebloemolie op nummer drie staat als het gaat om oliegebruik voor humane consumptie? Het is gezond en licht verteerbaar.'

Oogsten lastig

Het oogsten is lastig, merkt Van Rooij. 'De olie zit in de pitten. We hebben al gemerkt dat het lastig is om die goed te oogsten. Eerst staan de zonnebloemen met hun koppies naar de zon, maar dan zijn de pitten nog niet rijp. Daarna laten ze de kop hangen en rijpen de pitten af', legt hij uit. 'Maar als ze rijp zijn en het waait, vallen de pitten er onmiddellijk uit. Daarom hebben wij de zonnebloemen gehakseld en dat product in een dun laagje over de graskuil gestrooid. De verwachting is dat dit de smakelijkheid van de kuil verbetert en het vetgehalte verhoogt.'

Want dat zonnebloemen eiwitvervangers zijn, blijkt niet te kloppen. 'Nee, eiwit zit er niet echt in. Vet wel en dat is ook mooi, want dan kunnen we misschien de vetrijke brok minderen. Maar dat weten we natuurlijk pas als we het voeren.'

Vet- en eiwitgehalte

Van Rooij houdt dan scherp de melkmeting in de gaten en kijkt of het vet- en eiwitgehalte omhooggaan. 'Het kan zijn dat de zonnebloemen toch een positief effect hebben op het eiwitgehalte omdat de geiten het graag vreten en daardoor het voer beter opnemen', spreekt hij zijn verwachting uit.

De bedrijfscijfers nu zijn overigens ook al lang niet gek: de geiten geven jaarrond gemiddeld 1.400 kilo melk met 3,47 eiwit en 4,10 vet. Het krachtvoerverbruik ligt op 38 kilo per 100 kilo melk, waar dat landelijk eerder 65 tot 70 kilo krachtvoer is. 'Ons doel is om zoveel mogelijk voer zelf te telen', benadrukt Van Rooij nog maar eens.

Elk jaar de krachtvoergift wat meer drukken, ziet de ondernemer als een sport. 'We hebben er het land voor en groeien kunnen we niet hier. De uitdaging is om ons aan het gebied aan te passen en het bedrijf op alle punten te verbeteren. Denk aan het verlagen van de voerkosten, net als het verbeteren van de geitengezondheid en de melkproductie.'