Melkveehouder Liebeton: 'We willen er met verhuizing niet op achteruit gaan'

Het is even goed zoeken voor mensen die het melkveebedrijf van de familie Liebeton voor het eerst bezoeken. Het ligt midden in een dorpslint in Noorden, vrijwel tegen Natura 2000-gebied de Nieuwkoopse Plassen aan.

De ligging in het dorp, historisch zo gegroeid, is een van de redenen dat zowel de familie zelf als de gemeente en provincie het bedrijf liever elders zien worden voortgezet. 'Onze ligging is niet altijd eenvoudig', zegt Harrold Liebeton. 'Het voordeel is het contact met de buren. Er is altijd wel iemand die met wat hand- en spandiensten kan helpen. Maar we hebben nu bijvoorbeeld een nieuwe melkrijder die pas rond middernacht komt, waardoor de kinderen van de buren wakker worden.'

De ligging beperkt ook de economische waarde van de boerderij en dat compliceert de verplaatsingsplannen voor het bedrijf van de 54-jarige Liebeton. Hij zou zijn boerderij samen met zoon Mike, net klaar met zijn opleiding, graag elders voortzetten. 'Als een boer hier komt kijken, zegt hij dat hij niet in zo'n dorp gaat beginnen. Voor een agrarisch bedrijf is de waarde minimaal. Maar bel ik de projectontwikkelaar, dan is de waarde heel anders.'

Vrije ligging in polder

Liebeton heeft een ander bedrijf op het oog, een stuk verderop, met een vrije ligging in de polder. Wel in de buurt van een dorpskern, maar langs een provinciale weg en niet nabij een Natura 2000-gebied. 'Dat bedrijf is qua waarde iets groter. Hier heb ik een vergunning voor 190 koeien, daar is plek voor 240.'

Op de huidige locatie is groei niet mogelijk, vanwege de ligging bij de Nieuwkoopse Plassen. De melkveehouderij is een van de tien piekbelasters op het Natura 2000-gebied. Een status waar de boer het zelf niet mee eens is. 'Ik stoot stikstof uit die binnen tien jaar is afgebroken. Mijn koeien maken weer melk van de grondstoffen en bovendien hebben we een aandeel in de voedselketen. In plaats van dat we omarmen hoe makkelijk wij hier voedsel kunnen produceren, zitten we over stikstof te zeuren.'

Liebeton stelt in zijn bedrijfsvoering de natuur te respecteren. 'We proberen één te zijn met de natuur. Dat kan ook zonder biologisch te zijn', benadrukt hij.

'Wij doen sinds 1987 aan slootkantbeheer. Dat vind ik mooi, het is een hobby. Je moet eens kijken hoeveel vlinders, bijen en bloemen ik heb. En in de zomer barst het van de vogels. We doen aan weidevogelbeheer en hebben zwaluwen en twee uilen. We zijn ook lid van collectief Hollandse Venen. En al sinds begin jaren tachtig hebben we onderwaterdrainage', somt Liebeton de maatregelen op die hij in de bedrijfsvoering heeft doorgevoerd.

Stoppersregeling geen optie

Ondanks deze natuurvriendelijke bedrijfsvoering lijkt verhuizen de beste optie. Het is niet voor niets dat hier al enkele jaren over wordt gesproken. De stoppersregeling vanuit het ministerie was geen optie vanwege het beroepsverbod dat aan deze regeling is gekoppeld.

Het gat tussen marktwaarde en bedrijfswaarde voor de huidige locatie is vooralsnog onoverbrugbaar. En daar zit 'm de crux. Want de melkveehouder wil er niet op achteruit gaan. 'Als je van baan wisselt, wil je toch ook niet minder gaan verdienen?' De provincie geeft aan dat er geen geld beschikbaar is om Liebeton tegemoet te komen. 'Ik vind dat ze gewoon wat creatiever moeten denken. Dit is dé kans voor verplaatsing van het bedrijf.'

De melkveehouder beseft dat hij in zekere zin in een luxepositie verkeert. Daarom hoeft hij ook niet akkoord te gaan met een verhuizing onder voorwaarden die niet goed genoeg zijn. 'Voor veel boeren geldt natuurlijk dat zij onder water staan met hun bedrijf. Wij hebben best een groot bedrijf. We staan niet onder curatele en hoeven geen miljoen te halen bij de bank.'

Investeren in stikstofreductie

Als Liebeton verkast, wil hij investeren in stikstofreductie met een Lely Sphere, wat de stikstofuitstoot met 70 procent reduceert. Daarmee wordt in feite een dubbelslag geslagen, met reductie door verplaatsing en innovatie.

De ondernemer heeft ondertussen geen idee hoe groot de kans is dat de verhuizing daadwerkelijk gaat plaatsvinden. Naarmate de tijd verstrijkt wordt die in ieder geval niet groter. In de tussentijd zit hij alles behalve stil en ontwikkelt hij ook op de huidige locatie flink door.

Terwijl de verhuizing al jarenlang sluimert op de achtergrond, bouwde Liebeton de afgelopen jaren vier nieuwe sleufsilo's. Ook heeft hij al vier jaar een bouwvergunning voor een nieuwe stal liggen. 'Die ga ik in het voorjaar bouwen, mij maken ze niet gek', zegt hij strijdbaar. 'Ik denk graag in oplossingen, niet in problemen.'