'Groen gas verdient eerlijke kans'

Van rundveemest kun je door monovergisting op een mooie manier groen gas maken. Je vangt twee vliegen in één klap; de veehouder haalt meer uit zijn mest en de samenleving krijgt groen gas als klimaatneutrale vervanger van aardgas.

Groen gas uit mest komt nu niet van de grond. Dat komt doordat met de huidige subsidieregeling (SDE) monomestvergisting alleen rendabel is op bedrijven met meer dan 350 koeien. Dat schiet niet op.

Toch is groen gas uit rundveemest een mooie kans voor melkveehouders. Dat kan met het bedrijfsmodel Wijnjewoude. In dat Friese dorp hebben veehouders en dorpsbewoners een bedrijfsmodel ontwikkeld waarmee boeren uit de buurt groen gas gaan produceren om het dorp aardgasvrij te maken. Het is coöperatieve monomestvergisting op een centrale locatie.

Veel animo

Aan het project kunnen alle rundveebedrijven deelnemen, groot en klein. Hiervoor zijn twintig boeren benaderd en daarvan hebben achttien boeren zich aangesloten. De bereidheid tot deelname is groot.

Monomestvergisting is een schone manier van vergisten. Het is een gesloen systeem en er wordt alleen mest verwerkt. De mest wordt door de coöperatie opgehaald en na vergisting gaat het digestaat terug naar de veehouders voor bemesting van grasland. Een sluitende kringloop.

Uit onderzoek blijkt dat het voor de kwaliteit van de bodem en de grasgroei niet uitmaakt of je drijfmest gebruikt of digestaat. Na de vergisting wordt het digestaat gepasteuriseerd om verspreiding van dierziekten te voorkomen.

35 procent emissiereductie

De coöperatie exploiteert de vergister en betaalt de kosten voor transport van mest en digestaat. De boeren ontvangen een vergoeding voor het 'uitlenen' van de mest aan de coöperatie. Bijkomend voordeel is dat door monomestvergisting volgens het model Wijnjewoude de emissie van broeikasgassen uit de stal met 35 procent daalt.

In opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) heeft een extern bureau de businesscase van het bedrijfsmodel Wijnjewoude doorgerekend. Deze is gevalideerd door FrieslandCampina en LTO. De conclusie: met een passende SDE-subsidie die boeren met 350 koeien krijgen voor groengasproductie is het bedrijfsmodel Wijnjewoude rendabel.

Probleem is dat Wijnjewoude op de centrale locatie een grotere installatie en dus een lagere SDE-subsidie krijgt. Die onrechtvaardigheid moet worden rechtgezet.

Passende SDE-bijdrage

Wijnjewoude heeft inmiddels bij het ministerie van Economische Zaken en Klimaat verzocht om een passende SDE-bijdrage die geldt voor vergisten door boeren op eigen erf. Die aanvraag wordt gesteund door FrieslandCampina, LTO, Rabobank, New Energy Coalition, Biogas Branche Organisatie, RVO.nl, de provincies Friesland en Overijssel en gemeente Opsterland.

RVO.nl ondersteunt dit bedrijfsmodel omdat het algemeen toepasbaar is en kan worden uitgerold over Nederland. Bij de huidige omvang van de veestapel heeft rundveemest in Nederland een potentie van 750 miljoen kubieke meter groen gas. Dat is 37 procent van de Nederlandse doelstelling van 2 miljard kubieke meter groen gas.

Als die correcte SDE-bijdrage er komt, kunnen melkveehouders meer uit hun mest halen en kan de melkveehouderij een flinke bijdrage leveren aan de energietransitie. Dat is een mooi perspectief.