Vliegwiel voor biogas krijgt opkikker in Noord-Nederland

Het Interreg-project Groene Kaskade in de drie noordelijke provincies en de Duitse deelstaten Nedersaksen en Noordrijn-Westfalen verbindt allerlei activiteiten opdat de regio uitgroeit tot vliegwiel voor groene energie uit biogas.

Zeker twaalf nieuwe projecten in het tweelandengebied worden de komende jaren via Groene Kaskade met EU-steun uitgevoerd om productie en afzet van biogas te verbeteren. De regio leent zich volgens deskundigen uitstekend voor een voortrekkersrol op dit terrein.

Er is ruimte genoeg voor de productie van geschikte grondstoffen en er is voldoende kennis aanwezig. En niet onbelangrijk: er is een drang tot samenwerking tussen producenten, onderzoekers en overheden, ook over de landsgrenzen heen.

Groen Ruhrgebied

'Het gebied heeft alles in zich om een groen Ruhrgebied te worden', stelde een optimistische vertegenwoordiger Frans Jozef Sickelmann van deelstaat Nedersaksen vorige week vrijdag op de startbijeenkomst van Groene Kaskade. Overheden en ook de kennisinstituten is er veel aan gelegen om het vliegwiel van bio-energieproductie na een vrij moeizame aanloop sneller aan het draaien te krijgen.

Op de startbijeenkomst van Groene Kaskade in Assen werden diverse projecten gepresenteerd. Daaruit blijkt dat de komende jaren flink wordt geïnvesteerd in innovatie.

'Alleen stroom maken uit biogas is inmiddels niet meer genoeg', zei de Friese gedeputeerde Michiel Schrier. 'Je moet ook werken aan meer balans op het energienet, bijvoorbeeld door samen groen gas op te slaan. Of door als agrarisch ondernemer slim in te spelen op lokale initiatieven op dorpsniveau. Dorpsverenigingen kijken naar mogelijkheden om hun gemeenschap verder te verduurzamen. Zo kunnen we er samen meer uithalen en echt biobased worden.'

Regionale hubs

Zijn Drentse collega Tjisse Stelpstra vindt dat het volume groen gas dat aan het aardgasnet wordt toegevoegd snel omhoog moet. 'Dat is de enige manier om het netwerk dat nu wordt ingericht en de omwerking van biogas tot groen gas rendabel te maken.'

Hij wijst op de vier regionale hubs die in Noord-Nederland de biogasaanvoer bundelen, door dit te bewerken en als groen gas in te voeren op het gasnet. Samen kunnen zij jaarlijks 40 miljoen kuub groen gas aan het aardgasnet toevoegen. 'Daar zijn we trots op.'

Ook aan de Duitse kant van de grens gebeurt inmiddels het nodige, verzekert Sickelmann. 'Dit jaar is alweer het negende project gestart, ditmaal met een investeringswaarde van 6 miljoen euro. Het laat zien dat de 'energiewende' goed wordt opgepakt in de regio Weser/Eems en Münsterland.'

Hoewel de productie van energie uit zon, wind en biomassa zich goed ontwikkelt, waarschuwt Sickelmann tegelijk dat er een grens zit aan de hoeveelheid groene energie die zo kan worden opgewekt. 'Het netwerk aan de Duitse zijde van de Euregio kan de variabele stroomproductie van nog meer windmolens en zonneparken niet meer aan. En bij een grotere productie van biogas loop je de kans dat het de concurrentie tussen 'tank und teller' weer aanzwengelt.'

Brongebied

Sickelmann benadrukt verder dat de projecten van de Groene Kaskade waardevol zijn als stimulans voor de regionale economie. 'Omdat we in deze Euregio zo goed zijn toegerust, kunnen we de kansen die de energiewende biedt hier optimaal benutten, vooral door het midden- en kleinbedrijf. We kunnen hier wat betreft bio-energie het brongebied van Europa worden.'

Om zo ver te komen moeten producenten van biogas dan nog wel een stap omhoog zetten in de keten, zegt projectleider Meis van der Heide van de Groene Kaskade. 'Het economisch en technisch rendement van vergistingsinstallaties moet omhoog. Producenten zullen het businessmodel voor hun bestaande installaties moeten aanpassen, bijvoorbeeld door de winning van componenten uit reststromen.'

Volgens Van der Heide is er 'nieuw bloed' nodig om verdere opschaling van de biogasproductie te bereiken. Een doel van De Groene Kaskade is dan ook om biovergisting breder aan de man te brengen. Daarom komen er voor gegadigden demonstraties en werkbezoeken.