Blauwe bes bepaalt kleur op Landgoed Blankwater

Het gezin Van den Berg, bestaande uit vader, moeder en vijf kinderen, verhuist in 1997 van het Utrechtse Houten naar het Limburgse Boukoul, in de gemeente Roermond. 'Onze ouders hadden in Houten een melkveebedrijf met zo'n veertig koeien. De gemeente wilde op een gegeven moment uitbreiden, waardoor de grondprijs de lucht inschoot en je voor grootschalig moest gaan, wilde je nog een fatsoenlijke boterham verdienen', vertelt zoon Thim van den Berg. 'Het was op een gegeven moment niet meer interessant om op die plek grond aan te kopen.'

De familie gaat aanvankelijk op zoek naar een ander melkveebedrijf. Maar op hetzelfde moment zag ze in het Limburgse Swalmen een blauwebessenbedrijf te koop staan, inclusief melkvee. Het bedrijf staat in de schitterende entourage van een heus landgoed dat de naam Blankwater draagt. Aanvankelijk was het de bedoeling om beide takken te behouden. Maar de teelt van blauwe bessen bleek een stuk intensiever dan vooraf gedacht. Vandaar dat de melktak werd afgestoten.

Dochter Laura van den Berg: 'Ik denk dat toen de verplichting van het houden van vee wegviel, mijn ouders veel meer vrijheid kregen. Wij waren thuis met vijf kinderen en dat was best intensief, zeker op drukke momenten, zoals het melken van de koeien. Dat heeft zeker meegespeeld in de keuze voor de blauwe bes. Ze wilden graag privé meer vrijheid.'

Blauwe bes populairst onder zachtfruit

Nu kiest de Nederlandse consument steeds vaker voor de blauwe bes. Sterker nog, onder het zachtfruit is de bes het populairst. 'Ik denk dat het stukje marketing dat door de voedselindustrie wordt opgepakt enorm meespeelt', vertelt Van den Berg. 'Sla je de Allerhande open, dat staat er iedere maand wel een recept met blauwe bessen in.'

Wat volgens Thim van den Berg ook meespeelt, is dat de blauwe bes jaarrond verkrijgbaar is en de prijs steeds interessanter wordt. 'Een paar jaar geleden betaalde je rond deze tijd van het jaar nog 12 euro voor een kilo blauwe bessen, terwijl je tegenwoordig voor duizend gram blauwe bessen uit Zuid-Europa de helft betaalt', legt hij uit.

Van den Berg merkt ook duidelijk de concurrentie uit het buitenland. 'Wij kregen aan het begin en aan het einde van het seizoen altijd een goede prijs voor de blauwe bes. Nu komen de bessen in het voorjaar uit landen als Zuid-Afrika, Marokko, Spanje en Portugal. Die laatste twee landen kunnen tegelijk met ons telen, dus dat zijn ook verse bessen'

Liever vers fruit

In het najaar wordt het fruit via Zuid-Amerika geïmporteerd, vertelt Van den Berg. 'De retail heeft liever bessen die vers zijn, dan fruit dat een tijdje in de koelcel heeft gelegen. Bovendien hebben we in Nederland te maken met hogere loonkosten.'

Wat de teelt van de blauwe bes zo interessant maakt, heeft volgens Van den Berg met een aantal factoren te maken. 'Het gevoel van vrijheid bijvoorbeeld, maar ook de afwisseling. Ieder seizoen brengt een andere uitdaging met zich mee. In de zomer lopen hier tijdens de oogst veel mensen rond en dan moet je het werkproces in goede banen leiden. In het najaar is er het snoeien van de struiken of het op orde brengen van de beregeningsinstallatie. Maar ook het onderhoud van het machinepark, want ook dat doen we zelf.'

Laura van den Berg nam in de zomer van 2020 het horecagedeelte over van haar moeder en haar broer Thim runt sinds afgelopen winter de bessenkwekerij. 'Onze ouders bezitten de rest van het landgoed, dat uit bos en weide bestaat. Ze helpen nog wel steeds fulltime mee', laat Van den Berg weten.

Verkooppunt in loods

Bij de overname van de bessenkwekerij was er een klein plekje in de loods gereserveerd waar mensen bessen konden kopen. Nu bleek al vrij snel dat een verkooppunt in de verwerkingsloods niet ideaal is. 'Klanten kwam vaker een praatje maken of namen een kijkje bij de sorteerlijn. Dat kan heel gezellig zijn, maar het hield ons soms te veel op', geeft Van den Berg aan.

Het appartement dat aan de loods vastzat, werd de nieuwe verkoopplek. Het was het begin van iets moois. 'We hebben veel Duitse klanten die een eind reden om hier bessen te kopen. Die vroegen op een gegeven moment of ze in de buurt ergens koffie konden drinken', zegt Van den Berg.

Zo ontstond in 2001 het idee om buiten vier tafeltjes neer te zetten, met koffie uit een Senseo-apparaat en zelfgemaakte gebakjes. Dat is in de loop der jaren uitgegroeid tot wat nu Plantage Bankwater is, een plek die ook geschikt is voor het geven van feesten en partijen. Op de lunchkaart neemt de blauwe bes een prominente plek in.