Rondkomen van 135 biologische zeugen

De media-aandacht van Binnenstebuiten en de serie Het Jaar van de Boer, waarin dagblad Trouw drie boerengezinnen een jaar lang volgde, heeft Koen Lipman en Melissa Schuurman veel gebracht. 'Mensen kwamen speciaal bij ons langs en we kregen veel leuke reacties', zegt Schuurman.

Voordat ze in 2017 in Hellendoorn neerstreken, had het stel een vermeerderingsbedrijf met 250 gangbare zeugen in het Overijsselse Lierder Holthuis.

Het bedrijf was verouderd en vlakbij stond een burgerwoning. In 2011 startte de zoektocht van Lipman en Schuurman naar een nieuwe locatie. Via Agriteam vonden ze die zes jaar later aan de Ommerweg in Hellendoorn. Een bedrijf met 4 hectare grond. Een ontwikkelingslocatie. Toen werd ook de knoop doorgehakt om biologisch te worden. Die wens speelde al langer, want het welzijn van hun dieren is voor heel belangrijk voor de twee ondernemers.

Meteen verbouwen

Lipman en Schuurman besloten de stallen van het varkensbedrijf in Hellendoorn meteen te verbouwen en de asbestdaken te saneren. De Hellendoornse varkenshouders deden veel zelf om de verbouwingskosten te drukken. Zo pasten ze zelf de stalinrichting aan. Met uitzondering van de kraamhokken werd veel van de bestaande stalinrichting opnieuw gebruikt, evenals de voersilo's en de voerlijnen en dergelijke.

De varkenshouders groeiden in twee jaar tijd van 130 naar 135 zeugen (TN 50 x Piëtrain). De worpindex ligt op 2,6 en jaarlijks worden zo'n 3.500 biggen geleverd. 'We draaien technisch goed', zegt Lipman daarover.

Om de uitval tijdens het werpen tot een minimum terug te brengen, krijgen de zeugen veel aandacht rond en tijdens het werpen. En de biggen worden de eerste twee dagen opgesloten in het biggennest als de zeugen worden gevoerd.

De zeugen worden volgens Lipman en Schuurman opgefokt met goede moedereigenschappen. De biggen konden na de verhuizing naar Hellendoorn al snel als biologisch worden verkocht aan vleesvarkenshouders op de Veluwe. Lipman: 'De vleesvarkens mogen niet jonger dan op 6 maanden leeftijd worden geslacht. Dat is een eis van Skal Biocontrole voor biologische opstartbedrijven.'

Kostprijsberekening

Wat betreft de biggenprijs wordt gewerkt met de module Biologische Exploitatie Analyse van Flynth accountants. Lipman: 'Daar komen alle kosten en opbrengsten in te staan, waardoor automatisch een kostprijs wordt berekend. Aan de hand daarvan wordt vervolgens de prijs bepaald die wij voor onze biggen krijgen.'

Ook de leveranciersvereniging van slachterij De Groene Weg heeft inspraak in de prijsbepaling van de biggen. De vereniging regelt ook de afzet van de zeugen en de ongeveer 65 vleesvarkens die de familie grootbrengt. Die gaan naar de slachterij als ze rond de 120 kilo wegen. 'In principe zouden wij, financieel gezien, geen vleesvarkens hoeven grootbrengen. Maar het is gewoon een leuk extraatje', stelt Lipman.

De biggen levert de familie via De Groene Weg aan vier vaste biologische vleesvarkenshouders. Van de opbrengsten kunnen de twee prima rondkomen. 'Er is zelfs ruimte om te reserveren voor nieuwbouw in de toekomst', laat Lipman weten. Zo werd in 2020 al een nieuwe kapschuur gezet voor stro- en mestopslag en voor opslag van materialen en machines.

Qua toekomstplannen ligt de focus in Hellendoorn niet op groei, maar vooral op verduurzamen. Dus bijvoorbeeld volledig CO2-neutraal worden. Zo worden nog dit jaar 130 zonnepanelen geplaatst. Zodra die er liggen, is het bedrijf 100 procent energieneutraal op het vlak van elektriciteit. Er wordt zoveel elektriciteit opgewekt dat bijvoorbeeld ook een elektrische shovel zou kunnen worden aangeschaft.

Verder willen Lipman en Schuurman binnen vijf jaar van het gas af. Ze oriënteren zich nog op technieken die dat mogelijk kunnen maken. 'Melissa en ik zijn altijd voorzichtig als het gaat om investeren. De middelen moeten er wel voor liggen.' Ook willen Lipman en Schuurman hun bedrijf verder automatiseren en arbeidsvriendelijker maken.

Aanschaf hogedrukleiding

'Wij gaan een hogedrukleiding aanleggen, zodat het schoonmaken van de stallen een stuk makkelijker gaat', zegt Lipman. En kopen ze voor hun shovel, nu nog op diesel, een betere shovelbak om het stro makkelijker af te kunnen voeren. Ook willen ze de stallen zo aanpassen dat daarin gemakkelijker met de shovel kan worden gewerkt.

Het bouwblok biedt in Hellendoorn nog ruimte om uit te breiden. 'Maar de vraag is of we dat wel willen. Aan de 135 zeugen die we nu hebben, hebben we onze handen vol. Je hebt als biologisch vermeerderaar zoveel meer werk dan als gangbare zeugenhouder', besluit Schuurman.