De Vlieger: 'Stikstof en corona maken studenten onzeker'

Het laatste jaar is voor Aeres Hogeschool een tropenjaar geweest: voor de studenten, voor het personeel en ook voor De Vlieger zelf. De onderwijsinstelling op hbo-niveau, met in totaal zo'n 3.700 studenten in Almere, Dronten en Wageningen, kreeg eerst te maken met boerenacties. Die gingen met name studenten in Dronten direct aan. En later met de aanpassingen rondom het coronavirus.

'Wat onze studenten nu meemaken, geeft zorg, verwarring en maakt hen heel onzeker. Zodanig dat ze mij daar zelf over benaderen. En wat in de buitenwereld gebeurt, heeft ook grote invloed op ons onderwijs en onderzoek', zegt De Vlieger.

Wat bedoelt u daarmee?

'Het stikstofvraagstuk staat niet op zichzelf, daarnaast zijn er de uitvloeisels van het veranderende klimaat. Wij proberen daar met onze opleidingen en in onze lectoraten bij aan te sluiten, het onderwijs actueel te houden. Via het onderzoek dat onze lectoren uitvoeren, maken we de vraagstukken in de sector zichtbaar voor onze studenten.'

Hoe gebeurt dat dan concreet?

'Via het onderwijs over precisielandbouw bijvoorbeeld, waardoor lokaal kan worden bemest en gedoseerd gewasbeschermingsmiddelen kunnen worden toegediend. Of met onderzoek naar beweiding, waardoor de uitstoot van stikstof vermindert. Onze lectoren koppelen hun onderzoeksprojecten aan de onderwijsprogramma's.'

Wat doet de coronacrisis met de kwaliteit van het onderwijs?

'We zijn in maart razendsnel omgeschakeld naar onderwijs op afstand. Docenten gaven onderwijs vanuit huis en voor de studenten werd thuis ook weer echt hun thuis. Maar ook nu, na de zomer, is er nog onderwijs op afstand en zijn de groepen die op onze locaties onderwijs krijgen kleiner dan normaal. En dat zal tot het eind van dit schooljaar nog wel zo blijven.'

U zei net dat er in onderwijsland eigenlijk niet zo veel is veranderd, maar dit dus toch wel?

'Jazeker. Heel veel docenten hebben zich extra geschoold in het geven van onderwijs op afstand. Sommigen zijn daar erg handig in en helpen de anderen dan op weg. Ik hoorde van een docent dat zij in die de eerste drie weken online onderwijs meer heeft geleerd dan zij ooit voor mogelijk had gehouden.'

Uw onderwijsaanbod is heel breed. Is Aeres Hogeschool zo nog wel herkenbaar als agrarische beroepsopleiding?

'Dat brede aanbod is er niet voor niets. Wij willen studenten aan de voorkant de keuze kunnen bieden aan de hand van hun eigen interesses. Maar het klopt, we geven niet alleen plantenteelt- en veehouderijonderwijs, maar ook op het gebied van toegepaste biologie, bedrijfskunde en agrotechniek. Via het onderwijs doen de studenten kennis en ook praktijkervaring op, maar uiteindelijk maken ze hun eigen keuzes. De een kiest voor een grootschalig melkveebedrijf in de Oekraïne, de ander zoekt het in een multifunctionele bedrijfsvoering of gaat verder in de financiële wereld.'

Worden groene onderwijsinstellingen via fusies en samenwerkingen niet anoniem en eenvormig?

'Die schaalvergroting zie je nu in het groene mbo. Overigens zijn er zeker voordelen, zoals het kunnen delen van ICT en andere infrastructuur. Hoewel we als Aeres Hogeschool flink groeien in studentenaantallen, mede door het verbrede aanbod, blijven onze locaties toch vrij klein.

'Ook zijn onze onderwijsgroepen niet groter dan dertig studenten. Je zult bij ons dus geen zalen met honderden studenten aantreffen. Voor hun persoonlijke ontwikkeling vinden wij interactie van groot belang. Dat kan alleen maar in kleinere groepen.'

Dus een verdere opschaling zit er bij Aeres Hogeschool niet in?

'Een opschaling zou in de toekomst goed kunnen, maar is nu niet aan de orde. Onze voornaamste zorg is op dit moment hoe we de grotere instroom van studenten kunnen verwerken. We groeiden in de afgelopen zeven jaar in Dronten van 1600 naar 2500 studenten, in Almere gingen we van zo'n 150 naar ruim 600 studenten. We zoeken dus vooral naar nieuwe docenten, die naast de nodige kennis ook veel praktijkervaring hebben. Daar smullen de studenten van.'

Het groene onderwijs is van een aansturing door het ministerie van LNV overgegaan naar dat van OC en W. Heeft dat nog gevolgen voor het onderwijs dat Aeres Hogeschool geeft?

'De verantwoordelijkheden zijn veranderd, maar we hebben nog steeds een goede verstandhouding met het ministerie van LNV. We blijven elkaar inhoudelijk opzoeken. Dat zie je bijvoorbeeld terug in de Centres of Expertise waar we elkaar in vinden, of aan een scholingsaanbod voor boeren op het gebied van stikstof en voor bedrijfscoaches die agrarische bedrijven op dit gebied gaan bijstaan.'

Is het niet moeilijk dit allemaal na veertig jaar los te laten?

'Ik ga inderdaad weg met spijt in het hart. Er gebeurt zo veel interessants. Gelukkig heb ik twee goede opvolgers, als faculteitsdirecteur Dronten en als algemeen directeur. Maar ik kom vast nog wel eens kijken.'