Overtreden regels kan demonstratieruimte hinderen

Grapperhaus schreef dit in antwoord op Kamervragen van D66 over de boerenprotesten. De Kamerleden Marijke van Beukering-Huijbregts en Joost Sneller vroegen de minister naar de handelswijze bij de boerendemonstraties van afgelopen zomer, waarbij wegen werden geblokkeerd.

De minister wijst erop dat het lokale gezag beslist of en hoe wordt ingegrepen. De wijze waarop wordt opgetreden, is volgens hem afhankelijk van de situatie en de afspraken die daarover in de lokale driehoek op basis van het demonstratierecht en de wet zijn gemaakt.

Vervallen

Of blokkadeacties onder de bescherming van het demonstratierecht vallen, hangt af van de specifieke situatie en is ter beoordeling aan het lokale gezag, zegt Grapperhaus. Acties waarbij de gemeenschappelijke meningsuiting op de achtergrond raakt en waarbij andere elementen overheersen, zijn geen demonstraties volgens dit recht, stelt Grapperhaus. 'Dat kan aan de orde zijn bij blokkades van wegen.'

'Het demonstratierecht is geen vrijbrief voor het plegen van strafbare feiten, zoals overtreding van de Wegenverkeerswet 1994.' stelt de minister. 'Het is aan het bevoegde gezag om binnen deze kaders en de (vooraf) vastgestelde tolerantiegrenzen te bepalen hoeveel ruimte er aan demonstranten wordt gelaten.'

Minder ruimte

De minister erkent dat die ruimte grenzen heeft. 'Als demonstranten zich niet houden aan de regels, kan dit bij latere demonstraties wel een rol spelen bij de ruimte die door het lokale gezag aan deze demonstranten wordt gelaten. In zoverre kunnen grensoverschrijdende acties tijdens de boerenprotesten wel van invloed zijn op hun (toekomstige) mogelijkheden tot uitoefening van het demonstratierecht.'

Grapperhaus noemt het grondrecht op demonstreren in Nederland een groot goed. 'Het is van wezenlijk belang dat de overheid dit recht beschermt en respecteert', zegt hij. 'Van belang is dat boeren het recht hebben om te demonstreren. Voor zover daarbij de grenzen van het toelaatbare worden overschreden, wordt daarop in beginsel gehandhaafd.'