Hoge verwachtingen van stikstofplan boeren

Dat verwachten de partijen die donderdagmiddag aanwezig waren tijdens de lancering van het boereninitiatief in Noorden. 'De vraag is niet of maar hoe het stikstofplan van de Nieuwkoopse boeren in landelijke en provinciale beleidsregels wordt verwerkt', zegt LTO Noord-adviseur Paul Rijken na een eerste gesprek met het ministerie van LNV.

Vertegenwoordigers van het ministerie van LNV, provincies Zuid-Holland en Utrecht, gemeenten Nieuwkoop en De Ronde Venen, Natuurmonumenten, Havenbedrijf Rotterdam, LTO Noord en NMV zijn vol lof over het initiatief van de melkveehouders.

Trots op boeren

'De boeren zoeken naar een oplossing voor een maatschappelijk probleem. Daar zijn wij trots op. Gezamenlijk met onze mooie natuur zijn zij het tafelzilver van de gemeente Nieuwkoop. Dat moeten we behouden en koesteren', vindt wethouder Guus Elkhuizen (Samen Beter Nieuwkoop) van gemeente Nieuwkoop.

Een pluim voor de boeren komt van Natuurmonumenten. 'De initiatiefnemers nemen verantwoordelijkheid om versneld stikstof te reduceren voor het prachtig gebied met zijn ontzettend mooie natuur, maar ook een kwetsbaar gebied. Wij zijn voorstanders van innovaties, zoals het scheiden van mest en urine. Daarmee zorg je voor enorme reducties', reageert Anneklaar Wijnants van de natuurorganisatie.

Gersprek met Rutte en Schouten

Negen maanden lang studeerden tien melkveehouders samen met adviseurs op oplossingen om uit de stikstofcrisis te komen. Aanleiding hiervoor was het gesprek tussen enkele melkveehouders, landbouwminister Carola Schouten en premier Mark Rutte in november op het Catshuis in Den Haag.

Bert-Jan Verboom uit Zegveld is een van de boeren. 'Ik ben heel boos geweest op het Malieveld. Tijdens het gesprek in november riep de minister ons op om met een oplossing te komen. Dan word je aan het werk gezet.'

Proeftuin Veenweiden

De ondernemers zien mogelijkheden om in het gebied nog veel stikstof reduceren. 'Dat hebben we met de Proeftuin Veenweiden ook bewezen', zegt melkveehouder Harrold Liebeton uit Noorden.

'Daar hadden we een gemiddelde afname van stikstofuitstoot van 22 procent met managementmaatregelen alleen, oplopend tot 60 procent in combinatie met emissiearme stallen. We denken dat een reductie van 65 tot 70 procent binnen bereik is door ook mest en urine in de stal te scheiden.' Om hierin te investeren, moet er een goed verdienmodel komen, want de boeren zijn maximaal gefinancierd.

Veel stappen zetten

De melkveehouders vragen de partijen om hulp om hun plan te realiseren. Hoewel de waardering voor het plan groot is, moeten er nog veel stappen worden gezet om het te verwezenlijken. Dat punt benoemt ook Arie Verhorst, voorzitter van LTO Noord Zuid-Holland.

'Hoe gaat de overheid dit oppakken? En hoe wordt het juridisch geborgd? We hebben niet alleen te maken met de landelijke overheid, maar ook met twee provincies waarin de Nieuwkoopse Plassen liggen, namelijk Zuid-Holland en Utrecht. Krijgen zij het voor elkaar om het hierover eens te worden? Dat zijn allemaal vragen die nog beantwoord moeten worden.'

Hoe vraag en aanbod matchen

Een andere vraag komt van de directeur milieuzaken van Havenbedrijf Rotterdam, Eric van der Schans. 'Hoe ga je vraag en aanbod matchen? Dat is ingewikkeld. Daar waar boeren vooral naar tijdelijk verleasen willen, zien wij dat onze investeerders wel voor twintig, dertig, veertig jaar stikstof willen huren.' Bovendien is het nodig om te kunnen experimenteren en moet er een registratiesysteem worden opgetuigd, geven de partijen mee.

Provincie Zuid-Holland heeft tijd nodig om de verleaseconstructie door te rekenen en te onderzoeken of het initiatief van de boeren haalbaar is, zegt gedeputeerde Jeannette Baljeu (VVD). 'Wij willen weten of er voldoende vraag is. En levert het uiteindelijk die stikstofreductie op die we voor ogen hebben? Dat uitzoeken is een enorme puzzel.'

Beleidsregels ontwikkelen

Zuid-Holland ontwikkelt in nauwe afstemming met het rijk en andere provincies beleidsregels over extern salderen tussen de melkveehouderij en andere sectoren.

Of het provinciebestuur volgende week een besluit neemt over de beleidsregels, daar wil de gedeputeerde nog niet op vooruitlopen. Dit is medeafhankelijk van wat het rijk hierover besluit. De provincie wil mogelijk wachten op de nieuwe versie van het Aerius-systeem waarmee de uitstoot van stikstof en de neerslag daarvan op Natura 2000-gebieden wordt berekend. Dat verschijnt half oktober.