ABN Amro: coronacrisis verlaagt liquiditeit akkerbouwers

De coronacrisis heeft ook in de akkerbouwketen tot vraaguitval geleid. Vooral de vraag naar fritesaardappelen stortte in. Dit had gevolgen voor de liquiditeitspositie van veel akkerbouwers. De gemiddelde stand op de lopende rekening van akkerbouwbedrijven was aan het eind van het tweede kwartaal van 2020 gedaald tot iets minder dan 20.000 euro. Dit is een daling ten opzichte van het jaar ervoor met 7.000 euro.

Het tweede en derde kwartaal zijn doorgaans kwartalen waarbij de stand van de lopende rekening bij akkerbouwers omlaaggaat. Dit heeft te maken met de uitgaven voor de teelt, terwijl gewasopbrengsten in dit deel van het jaar afnemen.

Fritesaardappelen

De resultaten van het tweede kwartaal 2020 zijn beïnvloed door de effecten van de coronacrisis. Zo liepen vooral de ontvangsten voor fritesaardappelen sterk terug. In het eerste kwartaal 2020 lagen de opbrengsten van fritesaardappelen al lager dan in 2019 als gevolg van lagere prijzen, mede door het begin van de coronacrisis in maart.

In het tweede kwartaal van 2020 vielen de export en de binnenlandse afzet van frites sterk terug door sluiting van het out-of-homesegment. Vanuit de overheid is er een compensatieregeling van in totaal 50 miljoen euro voor fritesaardappeltelers voor de geleden schade opgesteld.

Aardappelareaal

Door de grote voorraden frites en de uitbreiding van het aardappelareaal in Noordwest-Europa wordt onder normale groeiomstandigheden prijsdruk verwacht voor de aardappeloogst van 2020. Maar door het droge voorjaar in Noordwest-Europa kan de productie worden getemperd wat juist weer een opwaarts effect op de prijs kan hebben.

De afgelopen periode werden er weer volop aardappelen verwerkt vanuit de oogst 2020. De contracten worden nagekomen door de verwerkers, maar veelal twee maanden later dan gepland. De verwachting is dat in het derde kwartaal een kleine inhaalslag kan worden gemaakt, ook doordat de afhandeling van poolcontracten naar achteren is geschoven omdat de definitieve prijs nog niet kan worden vastgesteld.

Geen aflossingen

Niet alleen bleven de ontvangsten in het tweede kwartaal achter, ook de toegerekende kosten vielen ongeveer 2.600 euro lager uit dan vorig jaar. In verband met de gevolgen van de coronacrisis hebben banken ondernemers aangeboden om gedurende zes maanden geen aflossingen en soms ook geen rente te laten betalen. Daar is door banken verschillend invulling aan gegeven en door ondernemers wisselend gebruik van gemaakt.

Gevolg is dat bij veel ondernemers de aflossingen van maart naar april verschoven. Dit vertekent het beeld van de maandelijkse liquiditeitsontwikkeling in maart gunstig en in april ongunstig. De betalingen aan de Belastingdienst zijn dit jaar een stuk lager dan voorgaand jaar, waarschijnlijk doordat betalingen tijdelijk zijn opgeschort. Ondernemers hebben dit kwartaal verder minder leningen opgenomen voor investeringen.

Suikerbieten en uien

Voor suikerbieten verwachtte Cosun begin dit jaar een prijs die boven het niveau van oogst 2019 zal liggen. Door de coronacrisis daalde de vraag naar suiker, waardoor de vooruitzichten er minder goed uitzien. Daarnaast zullen de resultaten van Aviko (onderdeel van Cosun) achterblijven, waardoor ook deze plus op de suikerprijs achterwege blijft. De export van uien loopt nog moeizaam, maar de prijsontwikkeling is positief. Vooralsnog zijn daarom de verwachtingen op goede financiële resultaten voor de oogst 2020 niet hoog.

Ruim 13.000 agrarische ondernemers hebben bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) een voorschot aangevraagd voor uitbetaling van de betalingsrechten om deze in juli te ontvangen. Dit voorschot bedraagt 300 euro per subsidiabele hectare. Voor het gemiddelde akkerbouwbedrijf is hier een voorschot van bijna 20.000 euro mee gemoeid.