Schouten wil passende beloning voor bovenwettelijke eisen

De bewindsvrouw schrijft dit in een brief aan de Tweede Kamer. Hierin beantwoordt ze Kamervragen van het CDA over het afkalvende draagvlak voor het keurmerk On the way to PlanetProof. De Kamerleden Maurits von Martels en Jaco Geurts stelden hun vragen na een onderzoek van Nieuwe Oogst en de berichtgeving hierover.

Volgens Schouten vraagt het gebrek aan draagvlak voor PlanetProof, zoals Nieuwe Oogst dat aantoonde, wel om enige nuancering. Zij wijst erop dat vooral de telers die geen ervaring hebben met het keurmerk vinden dat ze de richtlijnen niet nodig hebben voor verdere verduurzaming. Telers die al twee jaar of langer gecertificeerd zijn, blijken een stuk positiever, stelt de minister.

Kosten voor PlanetProof

Over de gemaakte kosten voor PlanetProof schrijft Schouten dat die sterk afhankelijk zijn van verschillende zaken, zoals het te telen gewas, de omvang van het bedrijf en de aanpassingen die moeten worden gedaan om te voldoen aan de duurzaamheidseisen. Zij maakt daarbij onderscheid tussen de investeringen voor verduurzaming, de administratieve kosten van ondernemers, de kosten voor de certificering en de afdracht aan keurmerkbeheerder SMK.

Eerder onderzoek van CLM Onderzoek en Advies toonde aan dat de meerkosten voor PlanetProof per hectare oplopen van 1.000 euro voor aardappelen en appels tot 3.000 euro voor tomaten. In sommige gevallen worden deze meerkosten vergoedt, meldt de minister op basis van informatie van SMK. Dit geldt in het geval van de doorgerekende producten met name voor aardappelen. Bij appels en tomaten is volgens SMK niets over een meerprijs bekend.

In haar Kamerbrief pleit Schouten ervoor dat alle ketenpartijen de verantwoordelijkheid nemen om bovenwettelijke eisen ten behoeve van de verduurzaming op passende wijze te belonen. Zij erkent dat dit niet vanzelf gaat en dat zij daarom ook bezig is met het opstellen van een agrarische ondernemerschapagenda. Hierin wordt onder meer bekeken hoe primaire producenten beter hun boterham kunnen verdienen, ondanks de toenemende eisen van ketenpartijen.

Herkenbaarheid voor consument

De meerwaarde van een keurmerk als basis voor een duurzame wijze van produceren, vindt Schouten de herkenbaarheid voor de consument. Ze denkt dat het lastiger is voor telers die zonder keurmerk verduurzamen om een meerprijs te krijgen voor hun product. Verder geeft een certificeringsschema volgens de minister de telers meer inzicht in aangrijpingspunten om de productie daadwerkelijk verder te verduurzamen.

Naast private compensatie in de voedselketen, doet Schouten de toezegging dat zij zich ook sterk wil maken voor publieke vergoedingen voor de duurzaamheidsinspanningen van primaire producenten. Dit kan bijvoorbeeld via het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) omdat de gehele samenleving profiteert van de lusten van de verduurzaming. Schouten neemt dit mee in de genoemde agrarische ondernemerschapsagenda.

Rol voor de ACM

Tot slot herinneren Von Martels en Geurts de minister eraan dat in het regeerakkoord bij de start van het huidige kabinet al is gesproken over een rol voor de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Deze zou erop moeten gaan toezien dat boeren en tuinders een betere beloning krijgen bij bovenwettelijke eisen. Zij willen weten wat hiervan de status is.

In dit kader meldt Schouten dat de ACM een agronutrimonitor heeft opgericht. Hierin worden van zes landbouwproducten de standaardprijzen vergeleken met de prijzen van dezelfde producten die voldoen aan bovenwettelijke prijzen. De data voor deze monitor wordt verzameld door Wageningen Economic Research. De rapportage met eerste bevindingen worden na deze zomer gepubliceerd, verwacht de minister.