LTO Noord regio Noord gaat niet in gesprek over bossenplan

'Vanuit collectief belang zien wij de ondersteuning van perceelsgewijze aanplant van bos of het stichten van landgoederen, met excuus om een huis te mogen bouwen in het buitengebied, in landbouwgebied of op landbouwgrond niet als een kans voor de agrarische sector', laat voorzitter Trienke Elshof van LTO Noord regio Noord weten.

'Tegelijkertijd moeten we vanuit onze rol als belangenbehartiger voor de agrarische sector ook interne keuzes maken als het gaat om waar wij menskracht en energie voor vrij maken', verklaart Elshof.

Met de brief reageert LTO Noord regio Noord op het bossenplan van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Minister Carola Schouten van LNV maakte begin dit jaar de Bossenstrategie bekend. Een van de ambities is om 37.000 hectare extra bos aan te planten in 2030.

Volgens LTO Noord zal deze ambitie vanuit agrarisch perspectief niet noodzakelijk met gejuich worden ontvangen. 'Dit heeft enerzijds te maken met het feit dat de ambitie deels voortkomt uit de compensatie die nodig is voor boskap in het kader van het streven naar nieuwe en vooral schrale natuurdoeltypen.'

De keuzes die hierbij worden gemaakt zijn niet uitlegbaar, vindt LTO Noord. Zeker niet voor de agrarische ondernemers die worden geconfronteerd met de gevolgen van de stikstofcrisis. Het bos dat voor dit doel moeten wijken, mag niet via compensatie leiden tot een extra ruimteclaim buiten het afgesproken Natuur Netwerk Nederland, stelt Elshof.

Wrang

LTO Noord vindt het vooral wrang om te moeten vaststellen dat de overheid opnieuw kiest voor 'nieuwe landbouwvreemde functies in het landelijk gebied, wetende dat ruimte voor de landbouwkundige productie in Nederland schaars is'. Elshof: 'Dit brengt de agrarische ondernemers die vanuit de maatschappij worden gedwongen om grondgebonden en natuurinclusief te boeren onderhand in een onmogelijke positie. Voortdurend worden nieuwe niet-agrarische ambities en doelen gepresenteerd die ook beslag leggen op de ruimte.'

Naast het ruimtebeslag dat bosaanplant met zich meebrengt, is het goed om te kijken naar de gevolgen voor de landbouw, vindt Elshof. Ze denkt hierbij aan onder andere verstoring van de landbouwstructuur, aantasting van de gebruikswaarde van de aanliggende gronden en ongewenste nest- en rustplaatsen voor predatoren van bijvoorbeeld weidevogels.

Waar LTO Noord als collectief geen kansen ziet voor het bossenplan, kan het plan een individuele ondernemer wellicht wel helpen om binnen een verdienmodel een bijdrage te leveren aan biodiversiteits- of klimaatopgaven. 'Ons beeld is dat dit zich voor de noordelijk provincies beperkt tot versterking van bestaande landschapselementen of beperkte aanplant op erven. Het zou goed zijn als overheid zorgt voor een helder en structureel financieel kader, om dit voor agrariërs aantrekkelijk te maken.'

Leren van ervaringen

LTO Noord tipt de provincies hierbij om te leren van ervaringen die in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw zijn opgedaan met regelingen voor productiebos op landbouwgrond en landgoederen. 'Wat daarvan bij ons zeker is blijven hangen, is dat je uiterst ongemakkelijke discussies had tussen agrarisch ondernemers in uitgesproken landbouwgebieden. Hierbij werden vanuit een overheidsregeling tegenstellingen gecreëerd tussen ondernemers binnen een sector, mede doordat men de impact niet goed had ingeschat. Het is van belang te voorkomen dat op het oog sympathieke financiële prikkels opnieuw tot dat soort discussies gaan leiden'.

Enkele voorwaarden zijn volgens LTO Noord dat bij nieuwe aanplant op landbouwgrond niet de Wet natuurbescherming geldt en ook geen herplantplicht. En dat het bos als agrarische teelt moet worden beschouwd.