Droogte neemt serieuze vormen aan

Volgens de LCW is op dit moment sprake van het het hoogst gemeten neerslagtekort voor deze tijd van het jaar. Dit resulteert in lage grondwaterstanden, met name op de hoge zandgronden. De Rijnaanvoer is laag en zal verder dalen. De gevallen neerslag van het afgelopen weekeinde heeft in Nederland maar beperkt verlichting gebracht.

In het Rijnstroomgebied leidt de neerslag wel tot een tijdelijke stijging van de aanvoer van water via de Rijn. Begin juni wordt door het uitblijven van neerslag weer een daling van de Rijnaanvoer verwacht. De Maasaanvoer daalt de komende week geleidelijk.

De effecten van de droogte zijn volgens de LCW het duidelijkst merkbaar in Oost- en Zuid-Nederland, met name in de landbouw en natuur. Door het grote neerslagtekort zijn de grondwaterstanden daar gemiddeld tot zeer laag voor de tijd van het jaar. Aanvoer van rivierwater naar deze gebieden is niet mogelijk. Lokaal vallen watergangen droog.

Het waterbeheer is op dit moment op orde en er zijn maatregelen getroffen. De waterschappen en Rijkswaterstaat monitoren de situatie nauwlettend en nemen waar nodig al maatregelen, zoals het preventief opzetten van waterpeilen en het vasthouden van water. Dit gebeurt niet alleen in de regionale watersystemen, maar ook in het IJsselmeergebied en de Maas.

Aanhoudend droog

Een omvangrijk hogedrukgebied zorgt in ons land en in de stroomgebieden van de Maas en de Rijn voor aanhoudend droog weer. Vanaf 1 juni neemt de invloed van dit hogedrukgebied tijdelijk af en wordt de kans op neerslag in het Alpengebied wat groter. In Nederland blijft het de eerste tien dagen vrijwel droog. Voor de twee weken daarna is de kans dat de neerslaghoeveelheden in beide stroomgebieden onder het langjarig gemiddelde liggen (iets) groter dan de kans op een natter weertype.

De temperatuur blijft waarschijnlijk rond of enkele graden boven het langjarig gemiddelde. Het actuele neerslagtekort bedraagt circa 130 millimeter. Dit is een record voor deze tijd van het jaar en iets droger dan in dezelfde periode in 2011. De verwachting is dat het neerslagtekort in de komende twee weken verder toeneemt.

Grondwaterstand

Na stevig herstel van afgelopen winter zijn de grondwaterstanden sinds maart flink gedaald. De daling heeft zich deze week voortgezet en zal naar verwachting ook de komende weken doorgaan, zo staat in de droogtemonitor. De grondwaterstanden in met name Oost- en Zuid-Nederland zijn laag tot zeer laag voor de tijd van het jaar.

Lokaal hebben een aantal waterschappen lichte verziltingsproblemen. In de Rijn-Maasmonding, de Zeeuwse Delta, het Amsterdam-Rijnkanaal en het IJsselmeer is geen sprake van hoge zoutconcentraties.

Regionale maatregelen

Door de droge periode en huidige watervraag zijn op verschillende plaatsen in het land peilen opgezet om water te bufferen en uitstroom van grondwater te voorkomen. Rijkswaterstaat stuurt op een IJsselmeer- en Markermeerpeil van -0,15 meter NAP. Dit is 5 centimeter hoger dan het normale zomerpeil, maar wel binnen de bandbreedte van het peilbesluit. Benedenstrooms van Maasbracht is de Maas op een hoger peil gestuwd, om grondwaterstanden in de omgeving te ondersteunen en water te bufferen.

In gebieden waar geen wateraanvoer mogelijk is vanuit de grote rivieren, dalen de waterpeilen en vallen lokaal beken droog. Onttrekkingsverboden en -beperkingen uit oppervlaktewater zijn in een groot deel van Oost- en Zuid-Nederland van kracht. In het westen van het land is een aantal waterschappen begonnen met het inspecteren van droogtegevoelige kaden.