Melkveehouder mag 100 kilo fosfaat leasen zonder afroming

De wijziging in de Meststoffenwet wordt van kracht zodra het aantal fosfaatrechten in Nederland weer onder het productieplafond van 84,9 miljoen kilo zit. Daarnaast moet Schouten van Europa nog groen licht krijgen.

Met het voorstel geeft de minister gehoor aan een aangenomen motie van de Tweede Kamerleden Jaco Geurts (CDA) en Helma Lodders (VVD) uit 2018. De twee Kamerleden hebben zich hiervoor ingezet omdat melkveehouders in de laatste maand van het jaar geconfronteerd kunnen worden met een onverwacht hogere melkproductie. Door bijvoorbeeld een verandering van voer of een vaars die twee of drie weken vroeger kalft, kan de melkproductie hoger uitpakken dan verwacht.

Hogere melkproductie

Het voorstel moet ervoor zorgen dat melkveehouders niet onnodig dieren hoeven af te voeren. Door het afromingspercentage is afvoeren van vee nu het enige alternatief om bij te sturen op een onverwacht hogere melkproductie.

Geurts is blij met de stap van Schouten om dit op te nemen in de Meststoffenwet, maar wil nog wel kijken of 100 kilo per bedrijf voldoende is. 100 kilo fosfaatrechten gaat over ongeveer tweeënhalve koe. In de motie noemden Geurts en Lodders zelf een percentage van 10 procent van de fosfaatrechten dat aflossingsvrij afgeroomd zou kunnen worden.

Geurts: 'Dat is nu dus in het voorstel van de minister 100 kilo per bedrijf geworden. Dan is het van belang om te weten hoeveel er gemiddeld wordt afgeroomd per bedrijf. Pas dan kan ik goed beoordelen of dit voorstel voldoet. Het blijkt in ieder geval allemaal wel moeilijk voor elkaar te krijgen te zijn, begrijp ik uit de brief van de minister.'

Flexibiliteit

LTO Nederland is ook blij met de flexibiliteit die melkveehouders wordt geboden. 'Maar er zitten nog wel een paar onzekerheden in', laat voorzitter Wil Meulenbroeks van LTO-vakgroep Melkveehouderij weten. 'Zo gaat de wet pas in als we onder het fosfaatplafond zitten met de fosfaatrechten. Het kan zomaar zijn dat we er daarom dit jaar nog niet van kunnen profiteren.'

Om onder het sectorale fosfaatproductieplafond te komen, geldt sinds juni 2019 tijdelijk een afromingspercentage van 20 procent in plaats van 10 procent bij verhandeling van fosfaatrechten. Schouten noemt het verhogen van het afromingspercentage een goede maatregel om het aantal fosfaatrechten weer terug te brengen. Het aantal fosfaatrechten voor melkvee wordt teruggebracht om ervoor te zorgen dat de productie van fosfaat en stikstof door melkvee de plafonds niet zal overschrijden. Dit is volgens de minister belangrijk vanwege goedkeuring van het fosfaatrechtenstelsel door de Europese Commissie.

Er is in 2019 ruim 359.000 kilo aan fosfaatrechten afgeroomd, waarvan ruim 157.000 kilo in december. Het totaal aantal fosfaatrechten in de markt bedroeg daarmee per 1 januari 2020 ruim 85,7 miljoen kilo. Dat is nog 800.000 kilo boven het sectorplafond. De eerste maanden van het jaar is de handel in fosfaatrechten en daarmee ook de afroming, beperkt. Ook per 1 mei ligt het aantal fosfaatrechten daarmee op ruim 85,7 miljoen kilo. Daarvan wordt ruim 600.000 kilo gebruikt voor het houden van vleesvee.

Fosfaatrechten vleesvee

Schouten heeft er bij de Europese Commissie op aangedrongen om de fosfaatrechten die worden gebruikt voor vleesvee buiten beschouwing te laten, omdat het fosfaatrechtenstelsel is bedoeld voor de melkveesector. Als daar rekening mee wordt gehouden, bevindt het aantal rechten in de melkveehouderij zich met ruim 85,1 miljoen kilo nog steeds boven het plafond, maar is het afgelopen jaar wel een belangrijke stap gezet om het aantal rechten in de markt terug te dringen.

Over het voorstel is een internetconsultatie geopend. Via de online consultaties kunnen organisaties en betrokkenen gedurende vier weken opmerkingen of ideeën delen over deze wijzigingen met het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.