Wojciechowski zegt meer coronamaatregelen toe

Het gaat om een verlenging van de termijn tot 15 juni voor het indienen van aanvragen voor rechtstreekse betalingen. Hij wil het ook mogelijk maken dat de rechtstreekse betalingen eerder worden uitbetaald. Verder wil de Eurocommissaris flexibel omgaan met voorwaarden voor betalingen uit de tweede pijler, met onder meer plattelandsontwikkeling, van het Europese landbouwbeleid om door de coronacrisis getroffen boeren en tuinders te helpen. Tot slot werkt Wojciechowski aan vereenvoudiging van de controleprocedures.

De toezegging van Wojciechowski volgde na een videovergadering waarbij de Europese landbouwministers hun wensen en zorgen kenbaar maakten per deelsector. Landbouwminister Carola Schouten heeft daarbij gewezen op de sierteelt, fritesaardappelteelt, zuivel en eenden.

Voedselketen en sierteelt

Wojciechowski pleitte voor een gezamenlijke aanpak om het functioneren van de voedselketen zeker te stellen. Vrij verkeer van goederen staat wat hem betreft daarin centraal. Hij erkende de problematiek aangaande beschikbaarheid van seizoensarbeiders, voornamelijk in de groenten- en fruitsector. Ook de logistiek, bijvoorbeeld de beschikbaarheid van chauffeurs en vrachtwagens, is een uitdaging, zegt hij. De Eurocommissaris onderzoekt hoe dit kan verbeteren.

Wat betreft de verschillende subsectoren geeft Wojciechowski aan dat het te vroeg is om de impact te kunnen beoordelen. Meer specifiek ten aanzien van de zuivelsector zei hij dat het gebrek aan koelcontainers een knelpunt is voor export. Bij vleesproducten is de vraag vanuit de retail gestegen. Maar vanuit de horeca is de vraag drastisch afgenomen.

Verder benoemde Wojciechowski de situatie van de bloemensector. Daar staan 650.000 banen op het spel in Nederland en Italië. De verordening voor gemeenschappelijke marktordening (GMO) biedt niet direct ondersteunende instrumenten voor, merkte hij op. Marktmaatregelen moeten weloverwogen worden genomen, temeer gezien het feit dat het nu lastig is de langetermijneffecten op de markt te kunnen voorspellen, vindt de Eurocommissaris. Bovendien zijn er grenzen aan wat budgettair mogelijk is.

Voedselzekerheid

Veel lidstaten wezen erop dat de landbouw- en visserijsector voor voedselzekerheid van groot belang zijn. Zij pleitten voor zichtbare solidariteit tussen de lidstaten. Een groep lidstaten vond dat het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) niet bestand is tegen een crisis van deze proporties en de inzet van instrumentaria buiten het GLB onvermijdelijk zou zijn.

Verscheidene lidstaten stonden stil bij het feit dat deze periode van het jaar kritisch is. Deels omdat vroege oogsten, zoals aardbeien en asperges, binnengehaald moeten worden en deels omdat juist nu ingezaaid moet worden voor het volgende seizoen. Om die reden is vrij verkeer op de interne markt van goederen en seizoenswerkers essentieel. De seizoenswerkers zijn ook onmisbaar in slachthuizen en de voedselverwerkende industrie.

Veel lidstaten vroegen de Europese Commissie crisismaatregelen klaar te zetten om snel te kunnen ingrijpen indien noodzakelijk. Schouten heeft deze oproep namens Nederland gesteund. 'Daarbij heb ik bepleit dat maatregelen goed moeten worden onderbouwd en dat het gelijk speelveld in acht moet worden genomen.'

Interne markt

Copa-Cogeca, de Europese koepelorganisatie van ruim zestig landbouworganisaties uit alle EU-landen, nam ook deel aan de videoconferentie. Zij benadrukte het belang van het blijven functioneren van de interne markt. Ook handel met derde landen is cruciaal. Verder vroeg Copa-Cogeca aandacht voor de problematiek van seizoenswerkers en pleitte zij voor extra financiële steun op EU-niveau die niet uit GLB-budget zou moeten worden gefinancierd.

Ook gaf Copa-Cogeca aan dat er behoefte is aan flexibilisering van GLB-verplichtingen omtrent aanvragen en controles, maar ook wat betreft de milieuregelgeving. Tariefcontingenten in vrijhandelsverdragen moeten volgens de koepelorganisatie worden herbezien. Rundvlees werd daarbij expliciet genoemd.