Kunststof kweekpot krijgt vele levens

Royal Lemkes in Bleiswijk en Van Dijk Flora in Honselersdijk zijn gespecialiseerde handelsbedrijven in de sierteelt die leveren aan de grootschalige retail. Voor een pilot binnen het programma 'Kunststof Verpakkingsafval als Grondstof' schreven ze zich in 2018 beide in en besloten vervolgens, vanuit sectorbelang, om samen te werken.

Volgens Elise Wieringa, manager quality assurance & sustainability bij Royal Lemkes, wil de sierteelt ook op het gebied van verpakkingen bijdragen aan de circulaire economie.

Consumentenverpakkingsafval

Doel van het pilotproject was om te zoeken naar nieuwe mogelijkheden voor de herverwerking van kunststof consumentenverpakkingsafval en dit vervolgens opnieuw in te zetten als nieuwe producten in de sierteelt.

'Dat was een brede doelstelling', vindt José van der Klauw, duurzaamheidsmanager bij Van Dijk Flora. 'Maar we wilden het niet meteen dichttimmeren.' De focus kwam al snel op kweekpotten en plantentrays te liggen, omdat verpakkingsmaterialen als hoezen en etiketten als het gaat om volume weinig impact hebben op het terugdringen van de footprint.

Polypropyleen

Trays zijn nu gemaakt van polystyreen, een plasticsoort die nauwelijks in het Nederlandse consumentenafval voorkomt. Daarom heeft het onderzoek zich gericht op kweekpotten die zijn gemaakt van polypropyleen, een bekende reststof uit consumentenafval.

• Lees ook: Hoesje het liefst gerecycled of biobased

De gezamenlijke ambitie van de twee handelsbedrijven na het project is dat eind 2022 90 procent van de plastic kweekpotten die zij verhandelen, gerecycled en recyclebaar zijn. Het gaat volgens de managers om veel potten en kan daarom een enorme impact hebben.

Verbrandingsoven

Om hun doelstellingen waar te maken, is het nodig dat de kweekpotten van beide exporteurs over drie jaar voor minimaal 80 procent bestaan uit gerecycled plastic (post consumer recyclaat, ofwel PCR). Om ze vervolgens opnieuw te kunnen recyclen, mogen ze geen carbon black bevatten, omdat het dan als zwart plastic in de verbrandingsoven belandt.

Het is volgens Wieringa vooral belangrijk om met zoveel mogelijk importeurs, producenten, afvalverwerkers, kwekers en andere partijen in gesprek te gaan. 'Iedereen is zoekende en door samen gericht deze ambitie na te streven, kunnen we het verschil maken.'

Verrast

Het heeft Van der Klauw en Wieringa verrast hoeveel kwekers al in beweging zijn gekomen om met circulaire kweekpotten aan de slag te gaan. Een van hen is Van Woudenberg Tuinplanten in Zevenhuizen, die vanaf dit jaar met een olijfgroene pot op de markt komt, die is gemaakt van 100 procent PCR en geen carbon black bevat.

'Vanuit de markt krijgen we steeds meer vraag naar duurzaam en koolstofvrij verpakkingsmateriaal', zegt Liesbeth van Woudenberg. 'Inspelen op zulke wensen zit ons familiebedrijf in het bloed.'

Focus op recycling

Ook de Federatie Nederlandse Rubber- en Kunststofindustrie (NRK) in Den Haag is positief. 'Bij de producten die nu op de markt zijn, is vaak niet nagedacht over wat daar aan het eind van hun levenscyclus mee moest gebeuren. Het is goed dat klanten en fabrikanten samenwerken en innoveren met een focus op gebruiksfase én recycling', zegt Erik de Ruijter, directeur beleid en advies.

De Ruijter legt uit dat de federatie met het programma 'Rethink' het hergebruik van kunststof wil bevorderen en daar graag vragen vanuit de hele agrarische sector over beantwoordt.

Rijkswaterstaat

De uitvoering van de pilotprojecten lag bij Rijkswaterstaat en het Kennisinstituut voor Duurzaam Verpakken, de financiering bij Stichting Afvalfonds Verpakkingen.

Marloes Gerritsen, projectmanager sectortransitie chemie van MVO Nederland, die het pilotproject mede heeft begeleid, benadrukt het belang van samenwerking op weg naar een circulaire economie. 'Ik vind het mooi dat Royal Lemkes en Van Dijk Flora hun bedrijfsbelang opzij hebben gezet om daaraan bij te dragen.'

Nieuwe standaard

Gerritsen ziet de twee bedrijven als koplopers voor een nieuwe standaard in de sierteeltsector. 'Bewust leren van de moeilijkheden bij zo'n innovatiepilot verhoogt uiteindelijk het succes.'

Wieringa stelt dat ze komende jaren met veel uitdagingen te maken zullen krijgen, onder andere omdat ook andere sectoren in de race zijn voor PCR. Een voordeel is dat voor kweekpotten relatief laagwaardig materiaal voldoende is, omdat het niet aan voedselveiligheidseisen hoeft te voldoen.

Meer afval scheiden

Anderzijds is het wel noodzakelijk dat consumenten hun afval nog meer gaan scheiden en dat gemeenten meer op gaan halen, vult Van der Klauw aan. Dat geldt niet alleen voor Nederland, maar voor heel Europa, waar een Europees Plastic Pact mogelijk aan bij kan dragen.