5 vragen over Natura 2000

Wat is een Natura 2000-gebied?

Natura 2000 is een Europees netwerk van beschermde natuurgebieden op het grondgebied van de lidstaten van de Europese Unie. Dit netwerk vormt de basis van het beleid van de EU voor behoud en herstel van biodiversiteit. Natura 2000 is niet enkel ter bescherming van gebieden, maar draagt ook bij aan bescherming van soorten (en hun habitats). Het is destijds ingesteld om het verlies aan biodiversiteit in Europa een halt toe te roepen.

Wie wijst een Natura 2000-gebied aan?

De gebieden zijn door de rijksoverheid aangewezen op grond van de Vogelrichtlijn van 1979 en de Habitatrichtlijn van 1992. Alle Vogel- of Habitatrichtlijngebieden zijn geselecteerd op grond van het voorkomen van soorten en habitattypen die vanuit Europees oogpunt bescherming nodig hebben. In ons land zijn 161 gebieden aangewezen.

Zijn die gebieden terecht aangewezen?

Daarover verschillen de meningen tot op de dag van vandaag. Organisaties uit de landbouw, luchtvaart, visserij en recreatiesector ageerden destijds tegen de aanwijzing van diverse Natura 2000-gebieden. Toenmalig premier Jan-Peter Balkenende vroeg in Europa om meer balans tussen economie en ecologie, maar hij kreeg nul op het rekest.

Onlangs stelde Nico Gerrits, destijds adviseur bij een consultantbureau, in een interview dat er meer gebieden zijn aangewezen dan de Europese Commissie vroeg. Ook zouden er volgens hem gebieden zijn aangewezen die niet aan de selectiecriteria voldeden.

Wat vindt LTO?

LTO Nederland vindt dat moet worden gekeken naar wat het aantal, de ligging en de natuurdoeltypen van Natura 2000-gebieden betekenen voor economische en andere maatschappelijke activiteiten waarbij ammoniak en andere stikstofverbindingen vrijkomen. Dit betekent uitdrukkelijk niet dat LTO pleit voor minder natuur, want boeren en tuinders werken in en met de natuur, en zijn als beheerders van het platteland nauw betrokken bij natuuronderhoud en -herstel.

Kunnen de Natura 2000-gebieden worden geschrapt?

Volgens juridisch specialisten is het niet mogelijk. Op basis van de Vogel- en Habitatrichtijn moeten deze gebieden worden beschermd. Het annuleren van de aanwijzing van Natura 2000-gebieden is onder de Habitatrichtlijn niet toegestaan. Zijn beschermde habitats aangetast of verdwenen doordat Nederland onvoldoende maatregelen heeft genomen, dan is gehandeld in strijd met de verplichtingen.