'Meer rotatielandbouw zou beter zijn'

Hendrik Spiker startte begin deze week in de vroege uren met het ploegen van de 34 hectare maisland, zodat de loonwerker met zaaien kon beginnen. De percelen liggen verspreid om zijn bedrijf. Spiker geniet van de eerste voorjaarswerkzaamheden met droog en zonnig weer. De koude nachten van afgelopen week kleurden het gras nog wat blauw, voor de komende week wordt serieuze grasgroei verwacht.

'De mais gaat hier altijd tussen 15 en 20 april de grond in. Vroeg kunnen oogsten en een goede voederwaarde van de mais zijn voor ons belangrijk bij de maisteelt. Omdat we alle ruwvoer zelf telen, weegt een goede voederwaarde zwaarder dan een hoge opbrengst', vertelt Spiker.

Geen krachtvoer

'Met vroege maisrassen kunnen we hier meestal al in september goed rijpe mais oogsten. Zo streef ik naar een hoge VEM per kilo droge stof en kunnen we een goed vanggewas telen. Onze koeien krijgen geen krachtvoer, maar de losse grondstoffen soja, maismeel en sojapulp. Die gaan met het ruwvoer de voermengwagen in. Ik hecht daarom veel waarde aan goed ruwvoer.'

Voordat de mais gezaaid werd, werkte Spiker de groenbemester onder met een schijveneg. Daarna bewerkte hij de percelen, voor het ploegen, met een cultivator.'

Vorig seizoen ging de mais van Spiker op 28 augustus van het land, zo'n twee weken eerder dan anders. Enkele percelen waren verdroogd, andere hadden minder droogteschade en gingen redelijk groen de kuil in. 'We hebben drie maiskuilen en de groenste mais blijkt het droogst. Dit is de mais met de beste kolven en het hoogte percentage droge stof', zegt de Overijsselse melkveehouder.

MaïsChallenge 2018

Ondanks de verdroogde percelen, werd de melkveehouder eind februari dit jaar uitgeroepen tot winnaar van de MaïsChallenge 2018, een kennisuitwisselingsproject van NAJK en Limagrain. Spiker won een studiereis naar Clermont-Ferrand, het Limagrain-maisproductiecentrum van Frankrijk.

Spiker deed voor het eerst mee aan de wedstrijd. 'Ik heb er veel van opgestoken. Het is erg interessant om met andere melkveehouders ervaringen uit te wisselen. Een van de voorwaarden voor deelname was dat ik alles bij moest houden in een app. Omdat we alle werkzaamheden zelf doen, behalve het zaaien, was dit voor mij prima te doen.'

Spiker wilde met de challenge meer kennis opdoen over maisteelt. 'Ik wist al veel, maar nu ken ik meer achtergronden. Zo weet ik meer over de beginontwikkeling van de mais en het belang van een goede wortelontwikkeling. Dit is cruciaal, want zonder een goede beworteling kunnen voedingsstoffen niet op de juiste plaats vrijkomen, bijvoorbeeld.'

Spanningsveld

Met ingang van dit maisseizoen geldt voor de snijmaisteelt op zand- en lössgronden dat voor 1 oktober een vanggewas ingezaaid of ondergezaaid moet worden. Deze deadline zorgt voor een spanningsveld. Doorgaans is niet alle mais voor die datum van het land.

Veehouders hebben verschillende opties om invulling te geven aan de nieuwe regelgeving, bijvoorbeeld door het telen van een (zeer) vroeg maisras om voor 1 oktober een vanggewas te kunnen zaaien, zoals Spiker doet. Ook is onderzaaien van gras in de mais een optie.

Spiker vindt de nieuwe regelgeving praktisch slecht uitvoerbaar. 'Bij ons lukt het normaal gesproken wel om voor 1 oktober te oogsten, maar als de mais niet wil afrijpen, hebben we een probleem. Ook speelt mee dat het veel loonwerkers niet lukt om alles tijdig te hakselen.'

Onderzaai geen succes

Onderzaai in mais heeft Spiker enkele jaren geleden al eens geprobeerd, maar dat was geen succes. 'Dit jaar bekijken we eerst hoe nat of droog de percelen zijn. Wel zorg ik dat ik vrij snel na de inzaai een bodemherbicide spuit, om bij eventuele onderzaai een goede opkomst te bevorderen.'

Mais is volgens Spiker een onmisbaar gewas voor melkveehouders. 'Mais is essentieel voor de energiehuishouding en melkproductie, om het ureumgehalte bij de koeien in stand te houden. Ook kunnen we niet zonder derogatie, maar deze is te bepalend. De landbouwminister heeft het over kringlooplandbouw, terwijl ik vind dat ze niet goed weet wat dit inhoudt', vertelt Spiker.

'Als het kon, zou ik na de mais meer akkerbouwgewassen willen telen, zoals bieten en tarwe. Meer rotatielandbouw zou veel beter zijn. Ik kan wel wintertarwe zaaien, maar dat moet dan als hoofdteelt. Meer bouwland opnemen om bijvoorbeeld soja te gaan telen is lastig door de verhouding van 80 procent grasland in verband met derogatie. Als dat zo blijft, komt de teelt van eiwitrijke gewassen nooit van de grond.'