Akkerbouwer gebruikt riet om bodem te verbeteren

In de Dollard, een zeearm op de grens van Nederland en Duitsland, groeit riet. Dat breekt bij vorst af en spoelt tegen de dijk. Sinds vorig jaar gebruikt akkerbouwer Leendert Jan Onnes het gecomposteerde riet om de bodem te verbeteren. 'Afvoeren kost het waterschap geld. Mijn vader vindt het mooi spul en kwam op het idee om het te composteren. Het waterschap heeft nu alleen de transportkosten en wij hebben 'gratis' compost', zegt hij.

De hoeveelheid riet is afhankelijk van het weer. De ongeveer 700 ton dit jaar gebruikt de akkerbouwer op 70 hectare. 'Het riet ligt nu 8 à 9 meter hoog. Door het verteringsproces is dat deze zomer maar de helft. Na de oogst strooien we het samen met aangekochte geitenmest uit.'

Maatschap

Onnes (32) is in 2013 een maatschap aangegaan met zijn vader Cors Onnes. Eind volgend jaar verhuist hij met zijn partner Jikke Elbert en hun zoon Cees van Leeuwarden naar het 120 hectare grote akkerbouwbedrijf van zijn ouders in het Oldambt. Vader Cors en moeder Wilma verhuizen naar een huis net buiten het dorp Finsterwolde.

Onnes heeft internationale bedrijfskunde gestudeerd en de master Business Marketing/Marketing Research aan de Rijksuniversiteit Groningen gevolgd. Hij heeft hiervoor gekozen omdat hij deze opleiding leuk vindt en geen idee had wat hij wilde worden. Tijdens zijn studie heeft hij gewerkt bij transportbandenfabriek EA Broekema in Veendam en na zijn studie bij Kverneland in Nieuw-Vennep en Wifo-Anema in Ferwerd.

Reizen

Onnes reisde voor machinefabrikanten de hele wereld over. 'Ik ben onder andere in India geweest om te kijken of daar een markt is voor Broekema. In de jaren bij Kverneland ben ik op nog meer plekken geweest. Je komt er dan achter dat de opbrengsten per hectare in Nederland hoog zijn. Dat komt door kwalitatief goede grond, techniek en kennis. Als het ergens mooi is om boer te zijn, is het hier.'

De Groninger weet dat boeren en tuinders in Nederland nogal eens klagen over wetten en regels. Daar heeft hij begrip voor. 'Maar overal in de wereld zijn regels. Soms zijn ze nog erger dan hier. Het gras bij de buren lijkt vaak groener, maar dat is niet altijd het geval', vertelt Onnes, die op basis van de buitenlandse ervaringen heeft besloten om boer te worden.

Hier is het mooi

In periode dat Onnes bij machinefabrikanten werkte, hielp hij gedurende een periode van ongeveer vijf jaar één dag in de week op het bedrijf van zijn ouders. 'Als ik voor mijn werk een hele dag achter de computer zat, dacht ik wel eens: ik had nu ook op de boerderij kunnen werken. Het Oldambt is echt mijn thuis. Elke keer als ik van vakantie terug kom, realiseer ik me hoe mooi het hier is.'

Het bouwplan van het akkerbouwbedrijf bestaat uit 80 à 90 hectare wintertarwe, 20 hectare suikerbieten, 12 hectare agrarisch natuurbeheer en koolzaad. Met uitzondering van mest verspreiden en bieten rooien, doen vader en zoon alle werk zelf. 'Suikerbieten groeien in het Oldambt supergoed. Je moet ze wel op tijd uit de zware kleigrond halen. We leveren daarom altijd aan het begin van de campagne.'

Grondbewerking

De afgelopen vijf jaar is Onnes duidelijk meer bij de bedrijfsvoering betrokken. Belangrijke beslissingen nemen vader en zoon samen. Bijvoorbeeld de wijze van grondbewerking. 'Op de meeste percelen passen we niet-kerende grondbewerking toe. Elk jaar een grotere oppervlakte. Met de droogte van vorig jaar ging niet-kerende grondbewerking makkelijk. We hadden ten opzichte van een normale situatie misschien maar de helft van de dieselolie nodig.'

Onnes gaat de ploeg niet verkopen. 'Niet-kerende grondbewerking is goed voor de bodem. De keerzijde is dat onkruiden meer kans krijgen. Die moet je doodspuiten. Maar met een ongewenste uitkomst bij de Roundup-discussie moeten we misschien weer meer gaan ploegen. Dat zou jammer zijn. Politici moeten bij nieuw beleid meer naar de consequenties kijken.'

Agrarisch natuurbeheer

Op het bedrijf is er de nodige aandacht voor agrarisch natuurbeheer in de vorm van vogelakkers en bloemstroken. 'Stichting Werkgroep Grauwe Kiekendief heeft een van de eerste broedpaartjes op ons land gevonden. Als maatregelen nut hebben, raak je enthousiast. We hebben ook wel aan pilots meegedaan die niet het gewenste effect hadden.'

Onnes heeft niet het gevoel dat hij zonder agrarische opleiding met een achterstand moet beginnen. 'Ik zit niet vast in een bepaald denkpatroon en ben vooral nieuwsgierig. Als je niet alle kennis hebt, ga je meer doorvragen. Je neemt minder snel aan dat iets waar is. Je wilt weten waarom iets belangrijk is. Je moet vooral weten waar je de kennis kunt halen.'