Vernieuwing pacht roept veel vragen op

Over hervorming van het pachtstelsel wordt al jaren gediscussieerd, maar zonder succes. De landbouwminister wil niet langer wachten op een akkoord tussen verpachters en pachters en gaat zelf aan de slag. Schouten wil een nieuwe vorm van langdurige pacht introduceren en partijen daarbij de vrijheid geven de prijs uit te onderhandelen.

Daarnaast kondigt Schouten maatregelen aan om kortdurende pacht te ontmoedigen en wil ze verpachters de mogelijkheid geven eisen te stellen aan het bodembeleid. Er werd positief op gereageerd, maar ik blijf het kritisch volgen. Hopelijk zit er geen venijn in de staart.

Minder positief waren sommigen over de beslissing van het pachthof. Het hof benadrukt dat fosfaatrechten in principe van de pachter zijn. Alleen onder voorwaarden kan de verpachter bij het einde van de pacht aanspraak maken op fosfaatrechten, onder vergoeding van 50 procent van de marktwaarde aan de pachter.

In het kort komt het erop neer dat sprake moet zijn van langdurige pacht en het moet gaan om hoevepacht, losse grond van minimaal 15 hectare of pacht van een gebouw voor melkvee. Het hof rekent 50 procent van de fosfaatrechten toe aan de gebouwen en de andere helft aan de grond. Voordeel van zo'n beslissing is dat het duidelijkheid kan geven aan iedereen die hiermee te maken heeft. Maar zo'n algemene regel leidt soms wel tot wrange uitkomsten in bijzondere situaties.

Pachtersbond BLHB was niet blij met de beslissing en de kans is dan ook groot dat cassatie bij de Hoge Raad wordt ingesteld. Lange tijd was de pachtkamer van het Gerechtshof Arnhem – Leeuwarden de hoogste pachtrechter, maar vanaf 2007 is cassatie mogelijk. De Hoge Raad heeft echter weinig zaken hoeven beoordelen en daarom is het lastig te voorspellen of onze hoogste rechter de beslissing van het hof overeind zal laten.

De wetgever is naar mijn mening zwaar tekortgeschoten door niets over de verdeling in de fosfaatrechtenwet op te nemen. Wanneer dat wel was gebeurd, was deze jarenlange procedure niet nodig geweest.

www.nico-advocatuur.nl