NFO-voorzitter Van den Anker: 'Fruittelers te bescheiden'

Twee jaar geleden was Gerard van den Anker bijna voor het CDA in de Tweede Kamer terechtgekomen. Uiteindelijk miste hij op een haar het blauwe pluche in Den Haag. Vorig jaar nam hij na twaalf jaar wethouder te zijn geweest in gemeente Maasdriel afscheid van de politiek.

'De kostprijs voor appels en peren is helemaal uitgeknepen'

NFO-voorzitter Gerard van den Anker

Van den Anker volgde daarna zijn hart en solliciteerde naar de functie van voorzitter van de NFO (Nederlandse Fruittelers Organisatie). In juni 2018 werd hij gekozen. Naast zijn bestuurlijke activiteiten heeft Van den Anker samen met zijn vader en oom een klein fruitteeltbedrijf in Hedel.

Was het niet doorgaan van het Kamerlidmaatschap een grote teleurstelling?

'Nee, dat viel mee. Ik stond vijfentwintigste op de landelijk kieslijst en dan weet je dat een Kamerzetel niet gegarandeerd is. Wel kwam ik nog dicht in de buurt vanwege de verkiezingsuitslag en omdat het CDA ging deelnemen aan het kabinet.

'Heel leerzaam waren wel de interne trainingen voor toekomstige Kamerleden die ik heb mogen meemaken. Het is net alsof je als amateurvoetballer mag meedoen met Ajax. De cursus gaf veel inzicht in besluitvormingsprocessen en zorgde dat ik mijn netwerk in Den Haag heb kunnen versterken. De lijntjes met de landbouwwoordvoerders zijn daardoor kort.'

Met het voorzitterschap van NFO volgt u uw hart. Kunt u dat uitleggen?

'Naast al mijn politieke en bestuurlijke functies ben ik altijd actief fruitteler gebleven. Ik ben trots op dit vak en wil graag meewerken aan een toekomstbestendige sector.'

Hoe bevalt het voorzitterschap?

'Prima. NFO is een mooie organisatie met grote betrokkenheid van de leden en een tomeloze inzet en passie van bestuurders en medewerkers. Het voorzitterschap is intensief. Er speelt altijd wel iets en dan moet je klaar staan om een reactie te geven of om actie te ondernemen. Als voorzitter wil ik vooral zichtbaar, herkenbaar en aanspreekbaar zijn.'

Wat zijn de speerpunten van NFO?

'Belangrijke dossiers zijn plantgezondheid en arbeid. Verder houden we ons ook bezig met de gevolgen van faunaschade en het borgen van weerrisico's, jagen we innovaties aan, zijn we bezig met promotie en imago en bevordering van ondernemerschap. Voor alle dossiers geldt dat de NFO zich sterk maakt voor een gelijk speelveld en voldoende handelsperspectief voor Nederlandse fruittelers.'

Hoe staat het met de verduurzaming van de fruitteelt?

'De sector scoort goed op het gebied van biodiversiteit in boomgaarden, vergroening, een lage CO2-footprint en het sluiten van kringlopen, zoals minister Carola Schouten (LNV) dat graag ziet. Er zijn grote slagen gemaakt en dat zou meer benadrukt mogen worden. Ook vanuit de sector zelf, want vaak zijn we te bescheiden. Het mag af en toe wel wat extraverter.

'Voor de plantgezondheid vragen we om rust in het beleid. In de transitie naar duurzame teeltsystemen moeten we onze gewassen efficiënt kunnen blijven beschermen. We zijn niet gebaat bij ad-hocbeslissingen om middelen te verbieden, zonder dat er goede alternatieven zijn. Van de overheid verwachten we een helpende hand om knelpunten op te lossen. Dit vraagt om politici met bestuurlijke moed, die zich niet laten beïnvloeden door emoties of zich verschuilen achter procedures.'

Zijn er zorgen over de beschikbare arbeid?

'Dat is zeker het geval, maar geldt ook voor de betaalbaarheid en huisvesting van medewerkers. Bij het tot stand komen van de Wet arbeidsmarkt in balans (WAB) hebben wij ons met LTO sterk gemaakt om seizoensarbeid voor de tuinbouw aantrekkelijk te houden. Dankzij die inzet is dit nog steeds in beeld. De minister is gevraagd in overleg met de sectoren maatwerk te leveren voor sectoren die te maken hebben met piekarbeid, zoals wij tijdens de fruitoogst.

'Wat verder speelt zijn de verschillende regels voor huisvesting van tijdelijke medewerkers in de Europese Unie en ook in Nederland. Daarvoor werken we nu met LTO aan het Agrarisch Keurmerk Flexwonen. Dit universeel certificeringssysteem schept duidelijkheid over de voorwaarden om met name arbeidsmigranten onderdak te bieden.'

Wat kunt u zeggen over het perspectief voor de Nederlandse fruitteeltsector?

'Het vertrouwen in Nederland als leverancier van veilige landbouwproducten is groot. Dat biedt kansen op de exportmarkt. Wij verkopen inmiddels fruit naar China dankzij dit imago. Maar ook dichterbij zijn er successen. Een campagne in Duitsland zorgt voor een sterke verbetering van de marktpositie van Nederlandse Conference-peren.

'In eigen land doen we het goed bij consumenten die graag een goed product om de hoek willen kopen. Wandeltochten langs boomgaarden en open dagen tijdens de fruitoogst trekken veel bezoekers. Deze waardering zou zich vaker mogen vertalen in een financiële plus in de afzet en meer maatschappelijke steun voor de sector in het algemeen.'

U pleitte voor een extra kwartje per kilo voor fruit dat duurzaam geteeld is. Hoe reëel is dat?

'Hiermee heb ik willen benadrukken dat de kostprijs voor appels en peren helemaal uitgeknepen is. Er is geen financiële ruimte om te investeren in meer vergroening of energiebesparing. Binnen de fruitketen zou er ruimte moeten zijn voor extra toeslagen bovenop de marktprijs, net zoals dat bij weidemelk gebeurt. Een kwartje extra is dan niet teveel gevraagd en zou een stimulans zijn om via innovaties nog weer verder te verduurzamen.'