Tomaat is verstokte heerser in Europese Unie

Ter gelegenheid van de Fruit Logistica, de vakbeurs voor de handel in groenten en fruit in Berlijn, is begin deze week het European Statistics Handbook 2019 uitgegeven. Het boekje geeft onder andere een beeld van de Europese groentesector en hoe die zich heeft ontwikkeld in de afgelopen jaren.

In het afgelopen jaar produceerden de lidstaten van de Europese Unie (EU) in totaal 56 miljoen ton groenten, een volume dat zo'n 7 procent kleiner is dan in 2017. De daling was een gevolg van het extreme weer waardoor oogsten van vollegrondsgroenten duikelden. Daar stonden wel grotere producties tegenover van warmteminnende soorten en glasgroenten.

17,4 miljoen ton

Al jarenlang is de tomaat de verstokte heerser in Europees groenteland. In 2018 is aan die situatie vanzelfsprekend geen verandering gekomen en loopt de productie van deze groente opnieuw ver voor de overige groentestoet. Europese telers brachten het afgelopen jaar 17,4 miljoen ton tomaten op de markt, een hoeveelheid vergelijkbaar met voorgaande jaren.

Op nummer twee van de groentelijst, met grote afstand, staat de ui met een volume van 5,2 miljoen ton. Peen, nummer drie, is goed voor een vergelijkbare productie. Voor ui en peen geldt wel dat de oogsten aanzienlijk kleiner waren dan in 2017.

De top 3 van landen met de grootste groenteproductie bestaat achtereenvolgens uit Spanje, Italië en Polen. Nederland volgt op de vierde plaats. De EU exporteert ongeveer 13 procent van haar groente naar derde landen, waarbij Belarus sinds de importban van Rusland de grootste afnemer is.

Grootste importeur

De grootste importeur van groenten in de EU is Duitsland. De Bondsrepubliek voerde vorig jaar 3,2 miljoen ton in: de zelfvoorzieningsgraad van het land ligt op 38 procent.

Duitsland is ook het land waar prijsvechters als Aldi en Lidl bij de groenteafzet flink in de melk te brokkelen hebben. Het handboek toont dat van het verkochte volume 52 procent via de discounters loopt. Bij de bestedingen is het percentage 44. Het aandeel is de afgelopen jaren gegroeid. In Frankrijk en Spanje is de inbreng van de discounters maar klein. In Frankrijk daalde het aandeel zelfs.

Groot-Brittannië

Niet alleen in Duitsland, maar ook in andere EU-lidstaten is de tomaat de populairste groente. Een uitzondering vormt Groot-Brittannië: de meest geconsumeerde groente in dat land is peen. Evenals Duitsland is Groot-Brittannië een belangrijke importeur. In 2018 voerde het land bijna 2,4 miljoen ton groenten in. De export is verwaarloosbaar, waardoor de Britse handelsbalans voor groente negatief is en oploopt tot 2,7 miljard euro.

'De branche kijkt daarom met bezorgdheid naar de brexit', stellen Wilfried Wollbold en Hans-Christoph Behr, marktanalisten bij het agrarische marktbureau AMI in Bonn, die het handboek hebben geschreven.