Groei landbouw geremd door milieu en concurrentie

Dit zijn enkele uitkomsten van de nieuwe Market Outlook 2019-2025 voor de Nederlandse landbouw van Wageningen Economic Research (WER). De oplopende concurrentiedruk wordt mede veroorzaakt doordat de groeiende productie van de Nederlandse landbouw buiten de Europese Unie (EU) op de wereldmarkt moet worden afgezet.

Voor wat betreft de ontwikkeling van de landbouwproductie geldt dat de Nederlandse landbouw in toenemende mate wordt gelimiteerd door milieubeperkingen. Deze remmen de groei af (zuivel) of kunnen tot daling van de productie leiden (varkenshouderij), meldt WER.

Knellende milieuregels

In de rest van de EU spelen milieuregels nu nog minder, hoewel er ook daar regio's zijn waar de milieubeperkingen knellen of dat in de toekomst zullen gaan doen. In de plantaardige sectoren zijn er geen vergelijkbare knellende milieufactoren, maar is de prijs van EU (witte) suiker sterk gedaald. Dit zal zijn doorwerking vinden in de bietenprijs.

In 2018 stegen graanprijzen, doordat de oogsten door droogte in belangrijke productiegebieden tegenvielen. Deze prijsstijging zet niet door. WER verwacht dat de prijzen rond de 175 euro per ton blijven schommelen, omdat de graanproductie in de komende tien jaar blijft groeien.

Vleesconsumptie

Wereldwijd zal de vleesconsumptie met circa 1 procent per jaar groeien. Bevolkingsgroei en inkomensontwikkeling in ontwikkelingslanden zijn hiervan de belangrijkste oorzaken. De groei betreft vooral pluimveevlees en rundvlees. De vraag naar varkensvlees groeit beperkt, waarbij cultureel-religieuze factoren ten aanzien van varkensvlees meespelen, analyseer WER.

De komende tien jaar zal de EU vleesproductie naar verwachting niet groeien, maar zich stabiliseren op circa 48 miljoen ton per jaar. De samenstelling van het productiepakket verschuift zich mede door verschuivende consumentenvoorkeuren en exportmogelijkheden wel wat ten gunste van kip.

Zuivelproductie

De wereldzuivelproductie groeit met circa 15 miljoen ton per jaar relatief snel, signaleert WER. Meer dan 40 procent van die groei vindt plaats in India. De productiegroei in de EU is met 1,4 miljoen ton per jaar gematigd, maar nog steeds sterker dan die van haar belangrijkste concurrenten Nieuw Zeeland en de Verenigde Staten.

De vraag naar zuivelproducten als kaas, boter en room blijft wereldwijd en in de EU groeien. Kansen liggen er buiten de EU, maar in die derde landen voelen zuivelbedrijven toenemende concurrentie wat de prijzen onder druk blijft zetten. Voor de komende tien jaar wordt in de EU een gemiddelde melkprijs 34,40 euro per 100 kilo verwacht.

• Lees hier de marktanalyses van Wageningen Economic Research.