'Huidige varkenshouderij niet houdbaar'

Bijna de helft van de varkenshouders (47 procent) is voorstander van krimp van de varkensstapel. In gebieden waar burgers overlast ervaren is zelfs 80 procent van de 386 varkenshouders die deelnamen aan het opiniepanel voor krimp.

'Het doet mij goed te horen dat krimp ook onder varkenshouders bespreekbaar begint te worden', reageert Frank Futselaar, landbouwwoordvoerder van de SP. 'In een aantal gebieden, waaronder Oost-Brabant, wordt de leefbaarheid ernstig geraakt door de zeer sterke aanwezigheid van veehouderij, niet alleen varkens.'

Niet houdbaar

'De varkenshouderij zoals deze nu bestaat is niet houdbaar, dat weten boeren ook. Ik ben daarom heel blij te horen dat de krimp van de varkensstapel voor boeren bespreekbaar is', zegt Laura Bromet van GroenLinks. Zij is benieuwd hoe de krimp wordt vormgegeven.

Uit de reacties van het Opiniepanel blijkt dat varkenshouders zelf ook erg benieuwd zijn naar de uitwerking van de warme sanering. 40 procent van hen noemt een regeling voor de sloop van bedrijven een basisvoorwaarde die moet worden uitgewerkt.

Nog eens 26 procent oordeelt dat er een regeling per bedrijfslocatie moet komen en 19 procent wijst op het belang van hulp bij de herbestemming van gebouwen.

Gezondheidsrisico's

'In de samenleving worden we geconfronteerd met gezondheids- en leefomgevingsrisico's in gebieden met een zeer hoge veedichtheid. Het CDA heeft zijn ogen daar niet voor gesloten', schrijft CDA-Tweede Kamerlid Jaco Geurts in reactie op het Opiniepanel.

Landbouwwoordvoerder Tjeerd de Groot (D66), Helma Lodders (VVD) en de Brabantse gedeputeerde Annemarie Spierings zagen deze week geen kans om te reageren op de uitkomst van de peiling.

Ruim 60 procent van de varkenshouders is van oordeel dat er een opkoopregeling moet komen voor heel Nederland. Ook buiten de concentratiegebieden zijn varkenshouders die willen stoppen en iedereen moet gelijke rechten hebben, klinkt door in de reacties van het Opiniepanel.

Toevallige stoppers

Futselaar geeft aan dat de regeling niet is bedoeld voor varkenshouders die toevallig willen stoppen. 'De regeling is voor plekken waar de aanwezigheid van varkenshouderij voor bovenmatige overlast en andere problematiek zorgt. 'Een opkoopregeling in heel Nederland gaat Futselaar te ver, al erkent hij dat er ook buiten Brabant en Noord-Limburg gebieden zijn waar varkens zorgen voor overlast.

• Lees ook: Varkenshouder wil opkoop in heel Nederland

Het inkomen van varkenshouders biedt geen mogelijkheid om zelf een opkoopregeling te financieren, reageert Geurts. 'Als CDA hebben we dat punt daarom tijdens de onderhandelingen duidelijk naar voren gebracht.'

De uitkomsten van het Opiniepanel bevestigen het beeld dat het CDA van de situatie heeft, vervolgt Geurts. 'Het geld moeten we inzetten in die gebieden waar de gezondheids- en omgevingsrisico's het grootst zijn. Kortom, conform hetgeen in het regeerakkoord staat.'

Zorgen over schaalvergroting

GroenLinks vindt dat er per definitie veel minder vee in Nederland moet komen. De belangrijkste argumenten van de partij zijn milieuoverlast en klimaat. 'Onze zorg is de verdere schaalvergroting van de varkenshouderij. Dat geldt voor alle locaties. Wij willen boeren stimuleren hun vrijgekomen stallen te slopen', vertelt Bromet.

Begin 2019 wordt de uitwerking van het hoofdlijnenakkoord verwacht.

• Bekijk ook de reactie van voormalig POV-voorzitter Ingrid Jansen op de uitkomsten van het Nieuwe Oogst Opiniepanel

Mede-auteur: Ilona Lesscher