Regels belemmeren kringloop op bedrijf in Hoeven

De Hoevenaar in Hoeven beteelt 100 hectare akkerland van 20 tot 30 procent afslibbaar. De meeste percelen liggen dicht bij erf, het verste perceel ligt op 5 kilometer afstand. De percelen op afstand zijn allemaal grote rechttoe rechtaan blokken. Dat was vooral deze droge zomer makkelijk bij het vele beregenen.

Aardappelen en uien zijn twee belangrijke gewassen in het bouwplan. Egon van Lier teelt tafelaardappelen, alles gaat in de pool van Nedato. 'Wij zijn met aardappelen geen vrije teler, maar we hebben wel een redelijk vrije prijs', zegt de teler. Hij is optimistisch over de prijs van de huidige oogst: 'De poolprijs bij aardappelen moet nu wel minimaal 30 cent worden.'

Grote verschillen

De ondernemer is blij dat zijn aardappelen in de pool zitten. 'Als je nu alles op contract hebt en je hebt een kleinere opbrengst omdat je niet kunt beregenen, wordt dit geen bijzonder jaar. De verschillen zijn nu erg groot.'

Van Lier wist eerst eigenlijk niet of hij boer wilde worden, maar hij koos toch voor de MAS. Na het overlijden van zijn vader stond hij er op zijn twintigste bijna alleen voor, wel met hulp van familie. Al snel begon hij op het akkerbouwbedrijf met kippen. De voorbereidingen ervan had hij nog samen met zijn vader gedaan. Want dat was al wel duidelijk: als hij in het bedrijf wilde komen, dan moest er meer omzet worden gedraaid. Van Lier verkoos een pluimveetak boven grond kopen of een baan ernaast.

Goede keus

De slachtkuikens bleken een goede keus. 'Dat was achteraf de keus waardoor het bedrijf staat waar het nu staat', blikt de ondernemer terug. 'Het is bijna nooit zo dat beide takken slecht zijn. Daarom is die combinatie een redelijk vaste basis', zegt Nicole van Lier. Zij doet in het bedrijf de administratie en werkt mee in de pluimveetak. 'Zo'n start is heel anders dan wanneer je eerst vijftien jaar samen met pa het bedrijf hebt gedaan', constateert Egon van Lier.

De pluimveetak omvat nu drie stallen met in totaal een capaciteit van 110.000 vleeskuikens. De ondernemer heeft al eens traaggroeiende kuikens gehad, op verzoek van zijn afnemer, maar de markt daarvan groeit niet. De prijs is iets hoger, maar de productie per vierkante meter is lager. Het resultaat is op dit moment per saldo lager, stelt Van Lier vast. 'Dat betekent niet dat het voor bedrijven toch een goede keus kan zijn. Iedereen maakt zijn eigen keuze. Wij kiezen op dit moment voor traditioneel.'

Liever traditioneel

De pluimveehouder staat wel open voor traaggroeiende kuikens: 'Als er vraag uit de markt komt, wil ik dat best weer overwegen, maar voorlopig houd ik ze traditioneel.'

Van Lier vindt dat beide takken op het bedrijf 'de eigen broek moeten ophouden'. 'Ik stel de akkerbouw niet helemaal in dienst van de kippen.'

Pluimveemest

De ondernemer slaat wel zijn hele tarweoogst op bij derden. Later komt dat per vrachtauto weer terug als kippenvoer. Anderzijds profiteert de akkerbouw van een deel van de eigen pluimveemest. Jaarlijks zijn er zeven ronden met slachtkuikens. Elke ronde levert 180 ton pluimveemest. Twee daarvan gebruikt Van Lier op zijn eigen bedrijf. De fosfaatregels belemmeren dat hij meer kippenmest op zijn eigen land uitrijdt. De rest gaat naar BMC Moerdijk waar het dient als brandstof in de groene energiecentrale.

De ondernemer maakt een rekensommetje: 'Wij hebben zo'n duizend kippen per hectare. Dat is misschien toch wel grondgebonden veehouderij, ondanks dat ze in een stal zitten. Maar ik mag de mest daarvan niet kwijt op ons eigen bedrijf.'

Mest uitrijden

Daar komt nog een praktisch puntje bij, namelijk dat mest uitrijden op kleigrond in het voorjaar niet verstandig is, maar dat mest uitrijden in de herfst een minder goede benutting geeft. 'Het is erg stom. Ik moet per ronde vijf vrachten kippenmest afvoeren en tegelijk ga ik vanmiddag nog even kunstmest strooien over de groenbemester Japanse haver.'

Van Lier kan zich wel vinden in de gedachte van kringlooplandbouw. 'De veehouderij moet iets met mest, de akkerbouw ook. Van lieverlee zie je steeds meer wisselwerking, alleen maakt de regelgeving dat wel lastig.'

Kritiek in samenleving

De ondernemer verwacht dat de gangbare en de biologische landbouw steeds meer naar elkaar toe groeien. 'Ik zeg niet dat ik biologisch dé oplossing vind, maar veel dingen kunnen anders. Daar past de kringloop bij. Ik denk dat we meer die kant op moeten, ook als je de kritiek in de samenleving ziet op de huidige productiewijze.'